Pages

Tuesday, May 6, 2014

Are you using your potential

बहुत समय पहले की बात है , एक राजा को उपहार में किसी ने बाज के दो बच्चे भेंट किये । वे बड़ी ही अच्छी नस्ल के थे , और राजा ने कभी इससे पहले इतने शानदार बाज नहीं देखे थे।

राजा ने उनकी देखभाल के लिए एक अनुभवी आदमी को नियुक्त कर दिया।

जब कुछ महीने बीत गए तो राजा ने बाजों को देखने का मन बनाया , और उस जगह पहुँच गए जहाँ उन्हें पाला जा रहा था। राजा ने देखा कि दोनों बाज काफी बड़े हो चुके थे और अब पहले से भी शानदार लग रहे थे ।

राजा ने बाजों की देखभाल कर रहे आदमी से कहा, ” मैं इनकी उड़ान देखना चाहता हूँ , तुम इन्हे उड़ने का इशारा करो । “

आदमी ने ऐसा ही किया।

इशारा मिलते ही दोनों बाज उड़ान भरने लगे , पर जहाँ एक बाज आसमान की ऊंचाइयों को छू रहा था , वहीँ दूसरा , कुछ ऊपर जाकर वापस उसी डाल पर आकर बैठ गया जिससे वो उड़ा था।

ये देख , राजा को कुछ अजीब लगा.

“क्या बात है जहाँ एक बाज इतनी अच्छी उड़ान भर रहा है वहीँ ये दूसरा बाज उड़ना ही नहीं चाह रहा ?”, राजा ने सवाल किया।

” जी हुजूर , इस बाज के साथ शुरू से यही समस्या है , वो इस डाल को छोड़ता ही नहीं।”

राजा को दोनों ही बाज प्रिय थे , और वो दुसरे बाज को भी उसी तरह उड़ना देखना चाहते थे।

अगले दिन पूरे राज्य में ऐलान करा दिया गया कि जो व्यक्ति इस बाज को ऊँचा उड़ाने में कामयाब होगा उसे ढेरों इनाम दिया जाएगा।

फिर क्या था , एक से एक विद्वान् आये और बाज को उड़ाने का प्रयास करने लगे , पर हफ़्तों बीत जाने के बाद भी बाज का वही हाल था, वो थोडा सा उड़ता और वापस डाल पर आकर बैठ जाता।

फिर एक दिन कुछ अनोखा हुआ , राजा ने देखा कि उसके दोनों बाज आसमान में उड़ रहे हैं। उन्हें अपनी आँखों पर यकीन नहीं हुआ और उन्होंने तुरंत उस व्यक्ति का पता लगाने को कहा जिसने ये कारनामा कर दिखाया था।

वह व्यक्ति एक किसान था।

अगले दिन वह दरबार में हाजिर हुआ। उसे इनाम में स्वर्ण मुद्राएं भेंट करने के बाद राजा ने कहा , ” मैं तुमसे बहुत प्रसन्न हूँ , बस तुम इतना बताओ कि जो काम बड़े-बड़े विद्वान् नहीं कर पाये वो तुमने कैसे कर दिखाया। “

“मालिक ! मैं तो एक साधारण सा किसान हूँ , मैं ज्ञान की ज्यादा बातें नहीं जानता , मैंने तो बस वो डाल काट दी जिसपर बैठने का बाज आदि हो चुका था, और जब वो डाल ही नहीं रही तो वो भी अपने साथी के साथ ऊपर उड़ने लगा। “

दोस्तों, हम सभी ऊँचा उड़ने के लिए ही बने हैं। लेकिन कई बार हम जो कर रहे होते है उसके इतने आदि हो जाते हैं कि अपनी ऊँची उड़ान भरने की , कुछ बड़ा करने की काबिलियत को भूल जाते हैं। यदि आप भी सालों से किसी ऐसे ही काम में लगे हैं जो आपके सही potential के मुताबिक नहीं है तो एक बार ज़रूर सोचिये कि कहीं आपको भी उस डाल को काटने की ज़रुरत तो नहीं जिसपर आप बैठे हुए हैं ?

Monday, April 28, 2014

Indian muslims need to introspect

Indian Muslims are today at a crossroad. They may vote for the same parties that have promised them heaven and given them nothing in return, or they can show that they are Indian first and Muslims second. They should look towards the USA, instead of hating them : there, people of Mexican, Korean, African origins, Christians, Muslims or Buddhists, feel that they are First Americans.

 The question that Indian Muslims should ask themselves today is simple: “who are we” ? Amongst the 150 millions of Muslims in India, only a tiny percentage descends from the Turks, Afghans, or Iranians who invaded India. The majority of them are converted Muslims. And converted how ? By terror, coercion, force, bloodshed. The ancestors of today’s Indian Muslims are probably those who suffered the most from the Arab and Muslim invasions. Those Hindus and Sikhs who chose not to convert, took refuge in their faith, fought together and kept their pride and honor. The first two generations of those who converted must have endured hell: for they certainly did not convert out of conviction, but because they had no choice: their daughters and wives were raped, sons taken into slavery, parents killed. It is sad today that their descendants have sometimes made theirs the intolerant cry of Islam.

It is true that many Indian Muslims were Hindu intouchables. Marxists would like us to believe that they converted because they thought that they would access the more egalitarian society of Islam. What rubbish! Does one think in that way in time of war, terror and tears ? Do today’s Hindu lower castes convert to Islam when there is no more violent coercion? More likely, the Intouchables were the most vulnerable, the least apt to defend themselves; they had neither the faith of the brahmins, nor the riches of the vaishiyas, nor the military skill of the kshatriyas.

Do Indian Muslims understand that they were part of the richest, most advanced, most tolerant and generous civilization of ancient times. That their culture was so advanced that it had spread all over the world ?Do they realize that more and more archeological an historical discoveries are pointing out that the genocide of Hindus by Muslim invaders is without parallel. The conquest of Afghanistan in the year 1000, was followed by the annihilation of the entire Hindu population there; indeed, the region is still called Hindu Kush, ‘Hindu slaughter’. The Bahmani sultans in central India, made it a rule to kill 100.000 Hindus a year. In 1399, Teimur killed 100.000 Hindus in a single day. Professor K.S. Lal has estimated that the Hindu population decreased by 8O million between the year 1000 and 1525, probably the biggest holocaust in history. Surely, many of present day Indian Muslims’ ancestors must have been among those slaughtered.

 Islam cannot be wished away. As Sri Aurobindo said “Mahomed’s mission was necessary, else we might have ended by thinking, in the exaggeration of our efforts at self-purification, that earth was meant only for the monk and the city created as a vestibule for the desert”…. . Thus Indian Muslims have to keep their faith and any attempt by Hindus to convert them back is not only futile but counterproductive. But the question to be asked to them is: “what kind of Islam do you want to practice ? An Islam which looks westwards, towards a foreign city, the Mecca, swears by a Scripture, the Koran, which is not only not relevant to India, but which was meant for people living 1500 years ago, in a language which is not Indian ? Or do they want to practice an Islam which is “Indianized”, which accepts the reality of other Gods, as Hinduism and Buddhism accept that there have been other avatars than Ram or Buddha.

 Do India Muslims want to worship Babar, a man who destroyed everything which was good, beautiful and holy and lived by the power of violence, or do they want to imbibe the qualities of Ram, who believed in the equality of all, who gave-up all riches and honors of the world because he thought his bother deserved the throne more than him ?

Whatever the West says, which is obsessed with China, India, a vibrant, English speaking, pro-western democracy is going to become the superpower of the 21st century. Do Indian Muslims want to participate in that great adventure ? Do they want to feel that they are part of India, that they are Indians ?

Nowadays it is politically not correct to say anything against Islam. You are immediately labeled anti-Muslim and dismissed as a “rightist”. No matter if you are only reporting the fact that there is a real problem with Islam in South Asia: that India is surrounded by fundamentalists sates: Afghanistan and Pakistan, while more moderates like Bangladesh, tend to close an eye to anti-Indian activities; that Indian Muslims sometimes tend to put their religion before their country; and that Kashmiris, far from being the persecuted that the Foreign Press likes to portray, are actually paying the price for having allowed Afghan and Pakistani Sunnis radicalize what used to be a more gentle and tolerant Islam and left their Hindu brothers and sisters being butchered and chased away from their ancestral land.

Thus the question has to be asked again: do Indian Muslims want to be like Babar or like Ram. This choice will shape their future for generations to come.

 Francois Gautier

Thursday, April 24, 2014

Katha kahani (bodh katha mamta)

एक बार की बात है इन्दौर नगर के
किसी मार्ग के किनारे एक गाय अपने बछड़े
के
साथ खड़ी थी, तभी देवी अहिल्याबाई के
पुत्र
मालोजीराव अपने रथ पर सवार होकर गुजरे

मालोजीराव बचपन से ही बेहद शरारती व
चंचल प्रवृत्ति के थे । राह चलते
लोगों को परेशान करने में उन्हें विशेष आंनद
आता था । गाय का बछड़ा अकस्मात
उछलकर उनके रथ के सामने आ गया । गाय
भी उसके पीछे दौड़ी पर तब तक
मालोजी का रथ बछड़े के ऊपर से निकल
चुका था । रथ अपने पहिये से बछड़े
को कुचलता हुआ आगे निकल गया था ।
गाय बहुत देर तक अपने पुत्र की मृत्यु पर
शोक मनाती रही । तत्पष्चात उठकर
देवी अहिल्याबाई के दरबार के बाहर टंगे उस
घण्टे के पा जा पहुँची, जिसे अहिल्याबाई ने
प्राचीन राजपरम्परा के अनुसार त्वरित
न्याय
हेतु विशेष रूप से लगवाया था, अर्थात् जिसे
भी न्याय की जरूरत होती,वह जाकर उस
घन्टें
को बजा देता था, जिसके बाद तुरन्त दरबार
लगता था और तुरन्त न्याय मिलता।
घण्टे की आवाज सुनकर देवी अहिल्याबाई ने
ऊपर से एक विचित्र दृश्य देखा कि एक गाय
न्याय का घन्टा बजा रही है । देवी ने तुरन्त
प्रहरी को आदेश दिया कि गाय के मालिक
को दरबार में हाजिर किया जाये। कुछ देर
बाद
गाय का मालिक हाथ जोड़ कर दरबार में
खड़ा था। देवी अहिल्याबाई ने उससे
कहा कि '' आज तुम्हारी गाय ने स्वंय आकर
न्याय की गुहार की है । जरूर तुम
गौ माता को समय पर चारा पानी नही देते
होगे।
''
उस व्यक्ति ने हाथ जोड़कर कहा कि माते
श्री ऐसी कोई बात नही है ।
गौ माता अन्याय
की शिकार तो हुई है ,परन्तु उसका कारण
मैं नही कोई ओर है, उनका नाम बताने में मुझे
अपने प्राण का भय है ।''
देवी अहिल्या ने कहा कि अपराधी जो कोई
भी है उसका नाम निडर होकर बताओं ,
तुम्हें हम अभय -दान देते हैं। '' तब उस
व्यक्ति ने पूरी वस्तुस्थित कह सुनायी। अपने
पुत्र को अपराधी जानकर देवी अहिल्याबाई
तनिक भी विचलीत नही हुई और फिर
गौ माता स्वयं उनके दरबार में न्याय
की गुहार
लगाने आयी थी। उन्होंने तुरन्त
मालोजी की पत्नी मेनावाई को दरबार में
बुलाया यदि कोई व्यक्ति किसी माता के
पुत्र
की हत्या कर दे ,तो उसे क्या दण्ड
मिलना चाहिए ?
मालो जी की पत्नी ने कहा कि - जिस
प्रकार
से हत्या हुई, उसी प्रकार उसे भी प्राण-
दण्ड
मिलना चाहिए। देवी अहिल्या ने तुरन्त
मालोजी राव का प्राण- दण्ड सुनाते हुए
उन्हें
उसी स्थान पर हाथ -पैर बाँधकर
उसी अवस्था में मार्ग पर डाल दिया गया।
रथ
के सारथी को देवी ने आदेश दिया ,पर
सारथी ने हाथ जोड़कर कहा ''
मातेश्री ,मालोजी राजकुल के एकमात्र कुल
दीपक है। आप चाहें तो मुझे प्राण -दण्ड दे
दे,किन्तु मैं उनके प्राण नहीं ले सकता ।''
तब देवी अहिल्याबाई स्वंय रथ पर सवार हुई
और मालोजी की ओर रथ को तेजी से
दौड़ाया,
तभी अचानक एक अप्रत्याशित घटना हुई।
रथ
निकट आते ही फरियादी गौ माता रथ
के निकट आ कर खड़ी हो गयी ।
गौ माता को हटाकर देवी ने फिर एक बार
रथ
दौड़ाया , लेकिन फिर से गौ माता रथ के
सामने
आ खड़ी हो गयी। सारा जन
समुदाय गौ माता और उनके ममत्व की जय
जयकार कर उठा।
देवी अहिल्या की आँखो से
भी अश्रुधारा बह निकली। गौ माता ने स्वंय
का पुत्र खोकर भी उसके हत्यारे के प्राण
ममता के वशीभूत होकर बचाये। जिस स्थान
पर गौ माता आड़ी खड़ी हुई थी,
वही स्थान
आज इन्दौर में ( राजबाड़ा के पास)
''आड़ा बाजार'' के नाम से जाना जाता है।

Sunday, April 20, 2014

AB modi aane wala hai

जिधर देखता हूँ तेरी तस्वीर नजर आती है....!
मुझे अपने भारत की बुलंद तक़दीर नजर आती हैं....!!
लोग कहते हैं कि अबकी बार मोदी सरकार....!
मुझे तो अगली हर सरकार मोदी सरकार नजर आती है..!!
कुछ तो असर हो रहा है, नमो तेरा ज़िक्र हर शहर मे हो रहा है.
जो बेफिक्र बैठे थे, सत्ता के नशे में, उनके सर में भी अब दर्द हो रहा है..
कितना दम है अब देखेंगे पाकिस्तानी बिल्ली में,
थोड़ा ठहरो अब शेरों का राजचलेगा दिल्ली में।
चप्पा-चप्पा भारत माँ के जयकारों सेगूंजेगा,
जर्रा-जर्रा इन्कलाब वाले नारों सेगूंजेगा ।
हर चौराहा गूंज उठेगा जन गण मन केनारों से,
संभव है तो देश बचालो भारत केगद्दारों से ।।
बहुत हो चुका भ्रष्टाचार..अब पँजा जाने वाला है,
भारत माँ की रक्षा करने
अब मोदी आने वाला है।
अब मोदी आने वाला है।

Tuesday, October 30, 2012

เคจीเคคिเคจ เค—เคกเค•เคฐी, เคฐॉเคฌเคฐ्เคŸ เคตเคขेเคฐा เค”เคฐ เคญाเคฐเคค เคธเคฐเค•ाเคฐ – เคฎा. เค—ो. เคตैเคฆ्เคฏ

เค‡เคธ เคตिเคทเคฏ เคชเคฐ เคจเคนीं เคฒिเค–เคจा, เคเคธा เคฎैंเคจे เคคเคฏ เค•िเคฏा เคฅा. ‘เคญ्เคฐเคท्เคŸाเคšाเคฐ เคตिเคฐोเคงी เค†ंเคฆोเคฒเคจ’เค•े เคจेเคคा เค…เคฐเคตिंเคฆ เค•ेเคœเคฐीเคตाเคฒ เคจे เคญाเคœเคชा เค•े เคฐाเคท्‍เคŸ्เคฐीเคฏ เค…เคง्เคฏเค•्เคท เคจीเคคिเคจ เค—เคกเค•เคฐी เคชเคฐ, เคเค• เคตिเคถेเคท เคชเคค्เคฐเคชเคฐिเคทเคฆ เคฎें เคœो เค†เคฐोเคช เค•िเค, เค‰เคธ เคฌाเคฐे เคฎें เค—เคค เคธเคช्เคคाเคน เคนी ‘เคญाเคท्เคฏ’เคฎें เคฒेเค– เค†เคฏा เคฅा. ‘เคŸाเคˆเคฎ्เคธ เค‘เคซ เค‡ंเคกिเคฏा’เคฎें เคญी เค‰เคธ เคฌाเคฐे เคฎें เคตिเคธ्เคคाเคฐเคชूเคฐ्เคตเค• เคธเคฎाเคšाเคฐ เคช्เคฐเค•ाเคถिเคค เคนुเค† เคฅा; ‘เคชीเคŸीเค†เคฏ’ เคตृเคค्เคคเคธंเคธ्เคฅा เคจे เคญी เคฎेเคฐा เค…เคญिเคช्เคฐाเคฏ เคฒेเค•เคฐ เคธเคฎाเคšाเคฐเคชเคค्เคฐों เค•ो เคญेเคœा เคฅा. เคฒेเค•िเคจ เค—เคกเค•เคฐी เคชเคฐ เคจเค เค†เคฐोเคช เค•िเค เค—เค เคนै. เคตเคน เค•िเคธी เคต्เคฏเค•्เคคि เคจे เคฏा เคธंเค—เค เคจ เคจे เคจเคนीं เค•िเค. เคตเคน เค•ुเค› เคช्เคฐเคธाเคฐ เคฎाเคง्เคฏเคฎों เค•ी เค•เคฐाเคฎเคค เคฆिเค–เคคी เคนै. เค…เคš्เค›ी เคฌाเคค เคนै. ‘เคถोเคง เคชเคค्เคฐเค•ाเคฐिเคคा’ เคฏเคน เคชเคค्เคฐเค•ाเคฐ เคœเค—เคค เค•ा เคเค• เค–ाเคธ เคญाเค— เคนै. เค‡เคธ เค•ाเคฐเคฃ เค‰เคธ เคฎाเคง्เคฏเคฎ เค•े เคตिเคฐुเคฆ्เคง เคถिเค•ाเคฏเคค เค•เคฐเคจे เค•ा เคช्เคฐเคฏोเคœเคจ เคจเคนीं.
เค…ंเคคเคฐ
เค†เคถ्‍เคšเคฐ्เคฏ เค‡เคธ เคฌाเคค เค•ा เคนै เค•ि, เคธเคฐเค•ाเคฐ เคจे เคคुเคฐंเคค เค‡เคธเค•ी เคฆเค–เคฒ เคฒी. เฅงเฅง เค…เค—เคธ्เคค เฅจเฅฆเฅงเฅจ เค•ो เคฎुเคธเคฒเคฎाเคจों เคฎें เค•े เค†เคคंเคตाเคฆिเคฏों เคจे เคธीเคงे เคชुเคฒिเคธ เคชเคฐ เค•िเค เคนเคฎเคฒे เค•ी เคญी เค‡เคคเคจी เคถीเค˜्เคฐเคคा เคธे, เค•ेเคจ्เคฆ्เคฐ เคธเคฐเค•ाเคฐ เคจे, เคฆเค–เคฒ เคฒेเคจे เค•ा เคธเคฎाเคšाเคฐ เคจเคนीं. เคฒेเค•िเคจ เค—เคกเค•เคฐी เค•े เคตिเคฐुเคฆ्เคง เค•े เค†เคฐोเคช เคฎाเคจो เคนเคฎाเคฐे เคฆेเคถ เคชเคฐ เค†เคˆ เคเค• เคญीเคทเคฃ เค†เคชเคค्เคคि เคนै, เคเคธा เคฎाเคจเค•เคฐ เคธเคฐเค•ाเคฐ เคจे เค‰เคจ เค†เคฐोเคชों เค•ी เคถीเค˜्เคฐเคคा เคธे เคฆเค–เคฒ เคฒी. เค•ंเคชเคจी เคต्เคฏเคตเคนाเคฐ เคตिเคญाเค— เค•े เคฎंเคค्เคฐी เคตीเคฐเคช्เคชा เคฎोเคˆเคฒी เคจे เค•เคนा, ‘‘เค‡เคธ เคฎाเคฎเคฒे เค•ी เคนเคฎ ‘เคกिเคธ्เค•्เคฐीเคŸ เค‡เคจ्เค•्เคตाเคฏเคฐी’ เค•เคฐेंเค—े.’’ เคนเคฎाเคฐी เค…ंเค—्เคฐेเคœी เค•ुเค› เค•เคฎเคœोเคฐ เคนै, เค‡เคธเคฒिเค ‘เคกिเคธ्เค•्เคฐीเคŸ ’ เคถเคฌ्เคฆ เค•ा เค…เคฐ्เคฅ เค…ंเค—्เคฐेเคœी เคถเคฌ्เคฆเค•ोเคถ เคฎें เคฆेเค–ा. เคตเคนॉं ‘เคกिเคธ्เค•्เคฐीเคŸ ’เค•ा ‘เคจ्เคฏाเคฏเคชूเคฐ्เคฃ เค”เคฐ เคธเคฎเคเคฆाเคฐीเคชूเคฐ्เคฃ’ เคเคธे เค…เคฐ्เคฅ เคฎिเคฒे. เค ीเค• เคฒเค—ा. เค…เคจेเค• เค—ंเคญीเคฐ เคตिเคทเคฏों เคชเคฐ เคฎौเคจ เค•ा เค†เคธเคฐा เคฒेเคจे เคตाเคฒी เคนเคฎाเคฐी เค‡เคธ เคธเคฐเค•ाเคฐ เค•ो ‘เคจ्เคฏाเคฏ’ เค”เคฐ เคธเคฎเคเคฆाเคฐी เคธे เคญी เคฒเค—ाเคต เคนै, เคฏเคน เคชเคคा เคšเคฒा. เคฒेเค•िเคจ เคฏเคน เคธเคฎाเคงाเคจ เคฌเคนुเคค เคนी เค…เคฒ्เคชเคœीเคตी เคธाเคฌिเคค เคนुเค†. เค•ाเคฐเคฃ, เค•ॉंเค—्เคฐेเคธ เค•ी เค…เคง्เคฏเค•्เคท เคธोเคจिเคฏा เค—ॉंเคงी เค•े เคฆाเคฎाเคฆ เคฐॉเคฌเคฐ्เคŸ เคตเคขेเคฐा เค•ी เคœॉंเคš เค•्เคฏों เคจเคนीं, เคเคธा เคœเคฌ เค•िเคธी เคจे เคฎोเคˆเคฒी เคธे เคชूเค›ा, เคคเคฌ เค‰เคจเค•ा เค‰เคค्เคคเคฐ เคฅा เค•ि, เคตเคขेเคฐा เค•ा เคฎाเคฎเคฒा เค…เคฒเค— เคนै. เค”เคฐ เค•्เคฏा เคฏा เคธเคนी เคจเคนीं เคนै? เคตเคขेเคฐा เคธोเคจिเคฏा เค—ॉंเคงी เค•े เคฆाเคฎाเคฆ เคนै; เค”เคฐ เค—เคกเค•เคฐी เคจเคนीं. เคชเคฒ เคญเคฐ เค•े เคฒिเค เคฎाเคจ เคฒे เค•ि, เคจीเคคिเคจ เค—เคกเค•เคฐी เคธोเคจिเคฏा เคœी เค•े เคฆाเคฎाเคฆ เคนोเคคे, เคคो เคฎोเคˆเคฒी เค•ा เคตिเคญाเค— เค‡เคคเคจी เคถीเค˜्เคฐเคคा เคธे เคธเค•्เคฐिเคฏ เคนोเคคा? เค”เคฐ เค•्เคฏा เคฏเคน เคญी เคธเคš เคจเคนीं เคนै เค•ि, เค•เคนॉं เคตเคขेเคฐा เค”เคฐ เค•เคนॉं เค—เคกเค•เคฐी? เคเค• เคนै เค•ेเคจ्เคฆ्เคฐ เคฎेंे เค•ी เคธเคค्เคคाเคฐूเคข เคชाเคฐ्เคŸी เค•े เค…เคง्เคฏเค•्เคท เค•े เคธเคฎ्เคฎाเคจीเคฏ เคฆाเคฎाเคฆ, เคคो เคฆूเคธเคฐे เคนै เคตिเคชเค•्เคท เค•े เคธाเคฎाเคจ्เคฏ เค…เคง्เคฏเค•्เคท!
เคกเคฐ เค•िเคธ เคฌाเคค เค•ा?
เคฎैं เค•ेเคœเคฐीเคตाเคฒ เค•ी เคฌाเคค เคธเคฎเค เคธเค•เคคा เคนूँ. เค‰เคจ्เคนें เค…เคชเคจी เคจเคˆ เคชाเคฐ्เคŸी เค•ी เคช्เคฐเคคिเคท्เค ाเคชเคจा เค•เคฐเคจी เคนै. เคตिเคฆ्เคฏเคฎाเคจ เคฐाเคœเคจीเคคिเค• เคชाเคฐ्เคŸिंเคฏॉं เค•िเคธ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เคฆुเคฐ्เค—ुเคฃों เคธे เคธเคจी เคนै, เคฏเคน เคฌเคคाเคจे เค•े เคฒिเค เค‰เคจ्เคนोเคจे เค•ीเคšเคก़ เค‰เค›ाเคฒเคจा เคธ्เคตाเคญाเคตिเค• เคฎाเคจเคจा เคšाเคนिเค. เคฒेเค•िเคจ เค•ॉंเค—्เคฐेเคธ เคจे เค—เคกเค•เคฐी เคธे เคกเคฐเคจे เค•ा เค•्เคฏा เค•ाเคฐเคฃ เคนै? เคœेเค เคฎเคฒाเคจी เค•ी เค›เคŸเคชเคŸाเคนเคŸ เคธเคฎเคी เคœा เคธเค•เคคी เคนै. เคตे เคฌेเคšाเคฐे เคฐाเคœ्เคฏ เคธเคญा เค•े เคธाเคฎाเคจ्เคฏ เคธเคฆเคธ्เคฏ เคนै. เคชाเคฐ्เคŸी เค•े เคธंเค—เค เคจ เคฎें เคฏा เคธंเคธเคฆीเคฏ เคฆเคฒ เคฎें เค‰เคจ्เคนें เคตिเคถेเคท เคธ्เคฅाเคจ เคจเคนीं. เค‡เคธเค•ा เค•ाเคฐเคฃ, เค—เคกเค•เคฐी เค…เคง्เคฏเค•्เคท เคนै, เคเคธी เค‰เคจเค•ी เค—เคฒเคคเคซเคนเคฎी เคนो เคธเค•เคคी เคนै. เค”เคฐ เค—เคกเค•เคฐी เคนी เคซिเคฐ เคคीเคจ เคตเคฐ्เคท เค…เคง्เคฏเค•्เคท เคฐเคนे, เคคो เค‰เคจเค•ी เคเคธी เคนी เคฆुเคฆเคฐ्เคถा เคนोเคคी เคฐเคนेเค—ी, เคเคธा เค‰เคจ्เคนें เคฒเค—เคคा เคนो เคคो เค‡เคธเคฎें เค…เคจुเคšिเคค เค•ुเค› เคญी เคจเคนीं. เคฒेเค•िเคจ เค•ॉंเค—्เคฐेเคธ เค•्เคฏों เค…เคธ्เคตเคธ्เคฅ เคนो เคฐเคนी เคนै? เคฌेเคคाเคฒ เคฌเคก़เคฌเคก़ाเคจे เค•े เคฒिเค เคตिเค–्เคฏाเคค เค•ॉंเค—्เคฐेเคธ เค•े เคฎเคนाเคธเคšिเคต เคฆिเค—्เคตिเคœเคฏ เคธिंเคน เคจे เคกเคฐเคจे เค•ा เค•्เคฏा เค•ाเคฐเคฃ เคนै? เค—เคจीเคฎเคค เคนै เค•ि, เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค•ॉंเค—्เคฐेเคธ เค•े เคฎเคนाเคธเคšिเคต เค•े เคจाเคคे เคช्เคฐเคงाเคจเคฎंเคค्เคฐी เคธे เค—เคกเค•เคฐी เค•े เคฎाเคฎเคฒे เค•ी เคœॉंเคš เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เคชเคค्เคฐ เคจเคนीं เคฒिเค–ा. เคตे เค•เคนเคคे เคนै, เคฎैंเคจे เคต्เคฏเค•्เคคिเค—เคค เคฐूเคช เคฎें เคตเคน เคชเคค्เคฐ เคฒिเค–ा เคนै. เคฒेเค•िเคจ, เคฆिเค—्เคตिเคœเคฏ เคธिंเคน เคœी, เคธीเคงे เคช्เคฐเคงाเคจเคฎंเคค्เคฐी เค•ो เคฏเคน เคชเคค्เคฐ เคญेเคœเคจे เค•ी เค•्เคฏा เค†เคตเคถ्เคฏเค•เคคा เคฅी? เค•्เคฏा เคฏเคน เคชाเค•िเคธ्เคคाเคจ เคฏा เคšीเคจ เคจे เคญाเคฐเคค เคชเคฐ เคนเคฎเคฒा เค•เคฐเคจे เคœैเคธा เค—ंเคญीเคฐ เคฎाเคฎเคฒा เคนै? เค”เคฐ เค†เคชเค•ी เคธเคฐเค•ाเคฐ เค‰เคธे เค—ंเคญीเคฐเคคा เคธे เคจเคนीं เคฒेเค—ी, เคเคธा เค†เคชเค•ो เคฒเค—เคคा เคนै? เคฒेเค•िเคจ เคฆिเค—्เคตिเคœเคฏ เคธिंเคน เคœैเคธे เคฌेเคคाเคฒ เคจेเคคा เค•ो เคฏเคน เคชूเค›เคจे เคธे เค•ोเคˆ เค‰เคชเคฏोเค— เคจเคนीं. เคซिเคฐ เคญी, เคฏเคน เคชूเค›ा เคœा เคธเค•เคคा เคนै เค•ि, เฅจ เคœी เคธ्เคชेเค•्เคŸ्เคฐเคฎ เค˜ोเคŸाเคฒा, เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเค•ुเคฒ เค•्เคฐीเคก़ा เค˜ोเคŸाเคฒा, เค•ोเคฏเคฒा เคฌเคŸँเคตाเคฐा เค˜ोเคŸाเคฒा, เคตเคขेเคฐा เค•ा เค˜ोเคŸाเคฒा, เค‡เคธ เคฌाเคฐे เคฎें เค†เคชเคจे เคต्เคฏเค•्เคคिเค—เคค เคธ्เคคเคฐ เคชเคฐ เคนी เคธเคนी, เค•ोเคˆ เคชเคค्เคฐ เคญेเคœเคจे เค•ी เคœाเคจเค•ाเคฐी เคจเคนीं. เค•्เคฏा เค—เคกเค•เคฐी เค•ा เค†เคฐोเคชिเคค เค˜ोเคŸाเคฒा, เค‡เคจเคธเคฌ เค˜ोเคŸाเคฒों เคธे เคญเคฏंเค•เคฐ เคนै?
เคชเค•्เคทเคชाเคคी เคธเคฐเค•ाเคฐ
เคฆि. เฅจเฅช เค•ो เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ เคธ्เคตเคฏंเคธेเคตเค• เคธंเค˜ เค•ा เคตिเคœเคฏाเคฆเคถเคฎी เค‰เคค्เคธเคต เคธเคฎाเคช्เคค เคนोเคคे เคนी, เคช्เคฐเคธाเคฐ เคฎाเคง्เคฏเคฎों เค•े เคช्เคฐเคคिเคจिเคงि เคธंเค˜ เค•े เคช्เคฐเคšाเคฐ เคช्เคฐเคฎुเค– เคกॉ. เคฎเคจเคฎोเคนเคจ เคตैเคฆ्เคฏ เคธे เคฎिเคฒे, เค”เคฐ เค‰เคจเคธे เค—เคกเค•เคฐी เค•े เคคเคฅाเค•เคฅिเคค เค˜ोเคŸाเคฒे เคธे เคธंเคฌंเคงिเคค เคช्เคฐเคถ्‍เคจ เคชूเค›ा. เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค‰เคค्เคคเคฐ เคฆिเคฏा เค•ि, เคฏเคน ‘เคฎिเคกिเคฏा เคŸ्เคฐाเคฏเคฒ’ เคนै. เคฎเคคเคฒเคฌ เคช्เคฐเคธाเคฐ เคฎाเคง्เคฏเคฎों เคจे เคถुเคฐु เค•िเคฏा เคฎुเค•เคฆ्เคฆเคฎा. เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค•्เคฏा เค—เคฒเคค เค•เคนा? เค•िเคธเคจे เค–ोเคœ เคจिเค•ाเคฒा เคฏเคน เคคเคฅाเค•เคฅिเคค เค˜ोเคŸाเคฒा? เค”เคฐ เค•िเคธเคจे เค‡เคธ เค˜ोเคŸाเคฒे เค•ो เคญเคฐเคชूเคฐ เค•เคฐ เคช्เคฐเคธिเคฆ्เคงि เคฆी? เคช्เคฐเคธाเคฐเคฎाเคง्เคฏเคฎों เคจे เคนी! เคตเคขेเคฐा เค•ा เค˜ोเคŸाเคฒा เคธूเคšเคจा เค…เคงिเค•ाเคฐ เค•ाเคจूเคจ เคธे เคฌाเคนเคฐ เค†เคฏा. เค…เคฐเคตिंเคฆ เค•ेเคœเคฐीเคตाเคฒ เคจे เคธाเคฐ्เคตเคœเคจिเค• เคฐूเคช เคฎें เค‰เคจเค•े เคŠเคชเคฐ เค†เคฐोเคช เค•िเค เคนै. เค•्เคฏा เคช्เคฐเคคिเค•्เคฐिเคฏा เคฅी เค•ॉंเค—्เคฐेเคธ เค•ी? เคธเคนी เค•เคนे เคคो เคญाเคฐเคค เคธเคฐเค•ाเคฐ เค•ी? เคธ्เคตเคฏं เคช्เคฐเคงाเคจเคฎंเคค्เคฐी เคจे เคธूเคšเคจा เค•ा เค…เคงिเค•ाเคฐ เค†เค•ुंเคšिเคค เค•เคฐเคจे เค•ा เคฎाเคจเคธ เคช्เคฐเค•เคŸ เค•िเคฏा. เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค•เคนा, เคตเคน เค•ाเคฏเคฆा เคต्เคฏเค•्เคคि เค•े เคจीเคœि เคœीเคตเคจ เคชเคฐ เค…เคคिเค•्เคฐเคฎเคฃ เค•เคฐ เคฐเคนा เคนै; เค‰เคธे เคฎเคฐ्เคฏाเคฆा เคฒเค—ाเคจी เคนोเค—ी. เคช्เคฐเคงाเคจเคฎंเคค्เคฐी เคจे เค•िเค เค‡เคธ เคตเค•्เคคเคต्เคฏ เค•ो เคตเคขेเคฐा เค•े เค˜ोเคŸाเคฒे – เคœो เคธूเคšเคจा เค…เคงिเค•ाเคฐ เค•ाเคจूเคจ เค•े เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคช्เคฐเค•เคŸ เคนुเค – เค•ी เคชृเคท्เค เคญूเคฎि เคฅी. เคตเคน เคเค• เคต्เคฏเค•्เคคि เค•ा เคจीเคœि เคฎाเคฎเคฒा เคฅा, เคคो เคซिเคฐ เค‰เคจเค•े เคฌเคšाเคต เค•े เคฒिเค เคธเคฒเคฎाเคจ เค–ुเคฐ्เคถीเคฆ, เคชी. เคšिเคฆंเคฌเคฐเคฎ्, เค…ंเคฌिเค•ा เคธोเคจी, เคœเคฏंเคคी เคจเคŸเคฐाเคœเคจ्, เคตीเคฐเคช्เคชा เคฎोเคˆเคฒी, เค‡เคจ เคฎंเคค्เคฐिเคฏों เคจे เคฆौैเคกเค•เคฐ เค†เคจे เค•ा เค•्เคฏा เค•ाเคฐเคฃ? เคตเคขेเคฐा เค•ा เคฎाเคฎเคฒा, เคตैเคธे เคคो เค•ॉंเค—्เคฐेเคธ เค•ा เคญी เคฎाเคฎเคฒा เคจเคนीं. เคเค• เคจीเคœि เคต्เคฏเค•्เคคि เค•ा เคฎाเคฎเคฒा เคนै. เค‰เคจเค•े เคฒिเค เค•ॉंเค—्เคฐेเคธ เค•े เคช्เคฐเคตเค•्เคคा เคฎเคจीเคท เคคिเคตाเคฐी เค”เคฐ เคฐाเคœीเคต เคถुเค•्เคฒा เคจे เคธ्เคชเคท्เคŸीเค•เคฐเคฃ เคฆेเคจे เค•ा เค•्เคฏा เค•ाเคฐเคฃ? เค•्เคฏा เค—เคกเค•เคฐी เค•ा เคชूเคฐ्เคคि เค‰เคฆ्เคฏोเค— เคธเคฐเค•ाเคฐी เค‰เคฆ्เคฏोเค— เคนै? เคฏा เคญाเคœเคชा เค•ा เค‰เคฆ्เคฏोเค— เคนै? เคฏा, เคœिเคจ्เคนोंเคจे เคธเคฐเค•ाเคฐ เคธे เคถिเค•ाเคฏเคค เค•เคฐ เคœॉंเคš เค•ी เคฎांเค— เค•ी เคนै, เคตे เค‰เคธ เค‰เคฆ्เคฏोเค— เค•े เคญाเค—เคงाเคฐเค• เคนै? เคธเคฎाเคšाเคฐเคชเคค्เคฐों เคฎें เค›เคชे เคธเคฎाเคšाเคฐों เค•े เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เคจिเคฐ्เคฃเคฏ เคฒेเคจे เค•ी เค…เคชेเค•्เคทा, เคธเคฐเค•ाเคฐ เคจे เคชाเคฐिเคค เค•िเคฏे เค•ाเคจूเคจ เคธे เคœो เคธाเคฎเคจे เค†เคฏा เคนै, เค”เคฐ เคœो เคชเคนเคฒी เคจเคœ़เคฐ เคฎें เคคो เคธเคฎเคฐ्เคฅเคจीเคฏ เคฒเค—เคคा เคนै, เค‰เคธ เคฌाเคฐे เคฎें เคคुเคฐंเคค เคจिเคฐ्เคฃเคฏ เคฒेเคจा เค‰เคšिเคค เคธिเคฆ्เคง เคนोเคคा. เคฒेเค•िเคจ เคธเคฐเค•ाเคฐ เคจे เคตเคน เคจเคนीं เค•िเคฏा. เคตिเคชเคฐीเคค เคธเคฐเค•ाเคฐ เคจे เค…เคชเคจी เค•ृเคคि เคธे เคตเคน เคชเค•्เคทเคชाเคคी เคนै เคฏเคน เคธिเคฆ्เคง เค•िเคฏा เคนै.
เคœเคฌाเคฌ เคฆो
เคฒेเค– เค•े เค†เคฐंเคญ เคฎें เคนी เคฎैंเคจे เค•เคนा เคนै เค•ि, เค‡เคธ เคตिเคทเคฏ เคชเคฐ เคฒिเค–เคจे เค•ा เคฎेเคฐा เคตिเคšाเคฐ เคจเคนीं เคฅा. เคฒेเค•िเคจ เฅจเฅซ เค…เค•्เคŸूเคฌเคฐ เค•ो เคคीเคจ เคšैเคจेเคฒ เค•े เคช्เคฐเคคिเคจिเคงि เคฎुเคเคธे เคฎिเคฒเคจे เค˜เคฐ เค†เคฏे เคฅे. เคชเคนเคฒे ‘เคˆ เคŸीเคต्เคนी’เคตाเคฒे เค†เคฏे, เคซिเคฐ ‘เค†เคœ เคคเค•’เค•े เค”เคฐ เค…ंเคค เคฎें ‘เคเคจเคกीเคŸीเคต्เคนी’เค•े. เคธเคฌ เค•े เคช्เคฐเคถ्‍เคจ เค—เคกเค•เคฐी เคชเคฐ เคฒเค—े เค†เคฐोเคชों เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เคฅे. ‘เคเคจเคกीเคŸीเคต्เคนी’เค•े เคช्เคฐเคคिเคจिเคงि เค•े เค†เคจे เคคเค• เคฎुเคे, เค†เคฏเค•เคฐ เคตिเคญाเค— เค•ी เคœॉंเคš เคถुเคฐू เคนोเคจे เค•ी เคœाเคจเค•ाเคฐी เคจเคนीं เคฅी. เคตเคน เคœाเคจเค•ाเคฐी เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคฆी. เคฎैंเคจे เค•เคนा, เคนो เคœाเคจे เคฆो เคœॉंเคš. เคธเคฐเค•ाเคฐी เค•ंเคชเคจी เคตिเคญाเค— เคœॉंเคš เค•เคฐेเค—ा, เคเคธी เคœाเคจเค•ाเคฐी เคฎिเคฒเคจे เค•े เคฌाเคฆ เค—เคกเค•เคฐी เคฒाเคชเคคा เคจเคนीं เคนुเค เคฏा เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคฎौเคจ เคญी เคงाเคฐเคฃ เคจเคนीं เค•िเคฏा. เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค•เคนा, เค…เคตเคถ्เคฏ เคœॉंเคš เค•เคฐो. เคตเคขेเคฐा เค•ी เคนै เคเคธा เค•เคนเคจे เค•ी เคนिंเคฎเคค? เค–ुเคฐ्เคถीเคฆ-เคšिเคฆंเคฌเคฐเคฎ् เค”เคฐ เค…เคจ्เคฏ เคฎंเคค्เคฐिเคฏों เค•ी เคนै เคฏเคน เคนिंเคฎเคค? เคฏा เคฎเคจीเคท เคคिเคตाเคฐी เค”เคฐ เค•ॉंเค—्เคฐेเคธ เค•े เคฆूเคธเคฐे เคช्เคฐเคตเค•्เคคाเค“ं เค•े เคฎुँเคน เคธे เคเคธे เคนिเคฎ्‍เคฎเคคเคชूเคฐ्เคฃ เคถเคฌ्เคฆ เค•्เคฏों เคจเคนीं เคจिเค•เคฒเคคे? เค‡เคธ เคธ्เคฅिเคคि เคฎें, เคตเคขेเคฐा เค•े เคตिเคฐुเคฆ्เคง เค•े เค†เคฐोเคชों เคชเคฐ เคธे เคœเคจเคคा เค”เคฐ เคช्เคฐเคธाเคฐ เคฎाเคง्เคฏเคฎों เค•ा เคง्เคฏाเคจ เคนเคŸाเคจे เค•े เคฒिเค, เค•िเคธी เคช्เคฐเคธाเคฐเคฎाเคง्เคฏเคฎ เค•ो เค…เคชเคจे เคธाเคฅ เคฎिเคฒाเค•เคฐ, เค•ॉंเค—्เคฐेเคธ เคจे, เค—เคกเค•เคฐी เค•े เคตिเคฐुเคฆ्เคง เค•े เคคเคฅाเค•เคฅिเคค เค†เคฐोเคชों เค•ा เคขिंเคขोเคฐा เคชिเคŸเคจा เคถुเคฐू เค•िเคฏा เคนै, เคเคธा เค†เคฐोเคช เค•िเคธी เคจे เค•िเคฏा เคคो เค‰เคธे เค•ैเคธे เคฆोเคท เคฆे เคธเค•เคคे เคนै? เค•िเคธी เคšोเคฐी เค•ा เคธเคฎเคฐ्เคฅเคจ เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค, เคฆूเคธเคฐा เคญी เคšोเคฐ เคนै, เคเคธा เคšिเคฒ्เคฒा เคšिเคฒ्เคฒा เค•เคฐ เคฌเคคाเคจा เค‰เคšिเคค เคนै? เคฆूเคธเคฐा เค•ोเคˆ เคšोเคฐ เคนोเค—ा, เคคो เค‰เคธे เคธเคœ़ा เคฆो; เคฒेเค•िเคจ เค‡เคธเคธे เคชเคนเคฒा เคšोเคฐ เคจिเคฐ्เคฆोเคท เค•ैเคธे เคธिเคฆ्เคง เคนोเคคा เคนै? เค•ॉंเค—्เคฐेเคธ เค•े เคช्เคฐเคตเค•्เคคा, เคฎोเคˆเคฒी เคœैเคธे เคœ्เคฏेเคท्เค  เคจेเคคा เค”เคฐ เคฆिเค—्เคตिเคœเคฏ เคธिंเคน เคœैเคธे เคฌेเคคाเคฒ เคจेเคคाเค“ं เคจे เค‡เคธเค•ा เคœเคฌाเคฌ เคฆेเคจा เคšाเคนिเค.
เคฎुเคเคธे เคชूเค›े เค—เค เคช्เคฐเคถ्‍เคจ
เคฆूเคฐเคฆเคฐ्เคถเคจ เคšॅเคจेเคฒ เคตाเคฒों เคจे เคฎुเคे เคœेเค เคฎเคฒाเคจी เค•े เคตเค•्เคคเคต्เคฏ เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เคญी เคช्เคฐเคถ्‍เคจ เคชूเค›े. เคฎैंเคจे เค•เคนा, ‘‘เคฏเคน เค‰เคจเค•ा เคต्เคฏเค•्เคคिเค—เคค เคฎเคค เคนै. เคเคธा เคฎเคค เคฐเค–เคจे เค”เคฐ เค‰เคธे เคช्เคฐเค•เคŸ เค•เคฐเคจे เค•ा เค‰เคจ्เคนें เค…เคงिเค•ाเคฐ เคนै. เคฒेเค•िเคจ เค—เคกเค•เคฐी เคค्เคฏाเค—เคชเคค्เคฐ เคฆे, เคเคธा เคชाเคฐ्เคŸी เค•ा เคฎเคค เคนोเค—ा, เคเคธा เคฎुเคे เคจเคนीं เคฒเค—เคคा. เค—เคกเค•เคฐी เคจे เค•िเคธी เคญी เคœॉंเคš เค•े เคฒिเค เคคैเคฏाเคฐी เคฆिเค–ाเคจे เคชเคฐ เคธ्เคตเคฏं เค…เคกเคตाเคฃी เคจे เค‰เคจเค•ी เคช्เคฐเคถंเคธा เค•ी เคนै; เค”เคฐ เคญाเคœเคชा เคฎें เคœेเค เคฎเคฒाเคจी เค•ी เค…เคชेเค•्เคทा, เค…เคกเคตाเคจी เค•े เคฎเคค เค•ो เค…เคงिเค• เคตเคœเคจ เคนै. เคถ्เคฐीเคฎเคคी เคธुเคทเคฎा เคธ्เคตเคฐाเคœ เคจे เคญी, เคเคธा เคนी เคช्เคฐเคคिเคชाเคฆเคจ เค•िเคฏा เคนै.’’
เคฆूเคธเคฐा เคช्เคฐเคถ्‍เคจ เคชूเค›ा เค—เคฏा เค•ि, เค‡เคจ เค†เคฐोเคชों เค•े เค•ाเคฐเคฃ, เค—เคกเค•เคฐी เค•ा เคฆुเคฌाเคฐा เคชाเคฐ्เคŸी เค…เคง्เคฏเค•्เคท เคฌเคจเคจा เค•เค िเคจ เคนुเค† เคนै? เคฎैंเคจे เค‰เคค्เคคเคฐ เคฆिเคฏा, ‘‘เคฎुเคे เคเคธा เคจเคนीं เคฒเค—เคคा. เค…เคชเคจे เคชाเคฐ्เคŸी เค•ा เคธंเคตिเคงाเคจ เค•ैเคธा เคนो, เค‰เคธเคฎें เค•เคฌ เค”เคฐ เค•्เคฏा เคธंเคถोเคงเคจเค•เคฐे, เคฏเคน เค‰เคธ เคชाเคฐ्เคŸी เค•ा เคช्เคฐเคถ्‍เคจ เคนै; เค”เคฐ เคธंเคตिเคงाเคจ เคธंเคถोเคงเคจ เคฏเคน เค•्เคฏा เค•ोเคˆ เค…เคจोเค–ी เคฌाเคค เคนै? เคนเคฎाเคฐे เคฆेเคถ เค•े เคฎเคนाเคจ् เคตिเคฆ्เคตाเคจों เคจे เคคैเคฏाเคฐ เค•िเค เคนเคฎाเคฐे เคธंเคตिเคงाเคจ เคฎें เค—เคค เฅฌเฅซ เคตเคฐ्เคทों เคฎें เคธौ เคธे เค…เคงिเค• เคธंเคถोเคงเคจ เคนुเค เคนै. เคชเคนเคฒा เคธंเคถोเคงเคจ เคคो เคธंเคตिเคงाเคจ เคชाเคฐिเคค เค•เคฐเคจे เค•े เคเค• เคตเคฐ्เคท เคธे เคญी เค•เคฎ เคธเคฎเคฏ เคฎें เคนी เค•เคฐเคจा เคชเคก़ा เคฅा. เคญाเคœเคชा เคจे เค…เคชเคจे เค…เคงिเค•ाเคฐ เคฎें เคธंเคตिเคงाเคจ เคธंเคถोเคงเคจ เค•िเคฏा เค”เคฐ เค—เคกเค•เคฐी เค•े เคชुเคจ: เค…เคง्เคฏเค•्เคท เคฌเคจเคจे เค•ा เคฐाเคธ्เคคा เค–ुเคฒा เค•िเคฏा, เค‡เคธเคฎें เค…เคจ्เคฏ เค•िเคธी เคจे เค†เค•्เคทेเคช เคฒेเคจे เค•ा เค•्เคฏा เค•ाเคฐเคฃ เคนै? เค”เคฐ เคฏเคน เคธंเคตिเคงाเคจ เคธंเคถोเคงเคจ เค•ेเคตเคฒ เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ เค…เคง्เคฏเค•्เคท เค•े เคฒिเค เคนी เคจเคนीं. เคธเคฌ เคชเคฆाเคงिเค•ाเคฐिเคฏों เค•े เคฒिเค เคนै.’’
เคฌเคฆเคจाเคฎी เคฎें เคนी เคฆिเคฒเคšเคธ्เคตी
เคฎैंเคจे เคฏเคน เคญी เค•เคนा เค•ि, เค†เคชเค•ो เคœो เค—ैเคฐเคต्เคฏเคตเคนाเคฐ เคฒเค—เคคे เคนै, เค‰เคจเค•ा เคธंเคฌंเคง เค ेเค•ेเคฆाเคฐ เคฎ्เคนैเคธเค•เคฐ เคธे เคนै. เค•िเคธी เคจे เค•เคนा เคนै เค•ि, เค—เคฒเคค เคชเคคे เคฆिเคฏे เคนै. เคฎैंเคจे เคชूเค›ा, เค•्เคฏा เคชूเคฐ्เคคि เค‰เคฆ्เคฏोเค— เคจे เค—เคฒเคค เคชเคคे เคฆिเคฏे เคนै? เคซिเคฐ เคœॉंเคš เคฎ्เคนैเคธเค•เคฐ เค•ी เค•เคฐो. เคฒेเค•िเคจ เค‡เคธเคฎें เคฒोเค—ों เค•ो เคฆिเคฒเคšเคธ्เคตी เคนोเคจे เค•ा เค•ाเคฐเคฃ เคจเคนीं. เคฆिเคฒเคšเคธ्เคตी เค—เคกเค•เคฐी เค•ो เคฌเคฆเคจाเคฎ เค•เคฐเคจे เคฎें เคนै. เค‡เคธเคฒिเค เคฏเคน เคธเคฌ เคญाเค—-เคฆौเคก เคšเคฒ เคฐเคนी เคนै. เคช्เคฐเค•ाเคถिเคค เคนुเค เคธเคฎाเคšाเคฐों เคธे เคœाเคจเค•ाเคฐी เคฎिเคฒเคคी เคนै เค•ि, เคฎ्เคนैเคธเค•เคฐ เค•ी เค•ंเคชเคจी เคจे เฅงเฅฌเฅช เค•เคฐोเคก़ เคฐुเคชเคฏे เค•เคฐ्เคœ เคชूเคฐ्เคคि เค‰เคฆ्เคฏोเค— เคธเคฎूเคน เค•ो เคฆिเคฏा. เค‰เคธ เค•เคฐ्เคœ เคชเคฐ เฅงเฅช เคช्เคฐเคคिเคถเคค เคฌ्เคฏाเคœ เคฒเค—ा เคนै. เคชूเคฐ्เคคि เค‰เคฆ्เคฏोเค— เคจे เค‰เคธ เค•เคฐ्เคœ เคฎें เคธे เฅฎเฅฆ เค•เคฐोเคก़ เคฐुเคชเคฏों เค•ा เคญुเค—เคคाเคจ, เคฌ्เคฏाเคœ เค•े เคธाเคฅ เค•िเคฏा เคนै. เคฏเคน เค•เคฐ्เคœ เฅจเฅฆเฅฆเฅฏ เคฎें เคฆिเคฏा เค—เคฏा เคนै. เคเคธा เคฎाเคจ เคฒे เค•ि, เค—เคกเค•เคฐी เคจे เคธाเคฐ्เคตเคœเคจिเค• เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เคฎंเคค्เคฐी เคฐเคนเคคे เคธเคฎเคฏ เคฎ्เคนैเคธเค•เคฐ เค•ो เค‰เคชเค•ृเคค เค•िเคฏा เคฅा. เคฒेเค•िเคจ เค—เคกเค•เคฐी เค•ा เคฎंเคค्เคฐी เคชเคฆ เฅงเฅฏเฅฏเฅฏ เคฎें เคนी เค—เคฏा. เค‰เคธ เค—เค เคฌंเคงเคจ เค•ी เคธเคฐเค•ाเคฐ เคนी เคจเคนीं เคฐเคนी. เฅงเฅฉ เคตเคฐ्เคท เคคเค• เค‰เคจ เคคเคฅाเค•เคฅिเคค เค‰เคชเค•ाเคฐों เค•ी เคฏाเคฆ เคฐเค–เค•เคฐ เคฎ्เคนैเคธเค•เคฐ เคจे เคฏเคน เค•เคฐ्เคœ เคฆिเคฏा, เคเคธा เคœिเคธे เคฎाเคจเคจा เคนै, เคตเคน เคฎाเคจे. เคฒेเค•िเคจ เคฎेเคฐे เคœैเคธे เคธाเคฎाเคจ्เคฏ เคฌुเคฆ्เคงि เค•े เคฎเคจुเคท्เคฏ เคคो เค•ो เค‡เคธเคฎें เค•ोเคˆ เคธाเค เค—ॉंเค  เคจเคนीं เคฆिเค–เคคी.
เคธंเค˜ เค•े เคธंเคฌंเคง เคฎें
เคซिเคฐ เคฎुเคे เคธंเค˜ เค•े เคธंเคฌंเคง เคฎें เคช्เคฐเคถ्‍เคจ เคชूเค›ा เค—เคฏा. เค‡เคธ เคฌाเคฐे เคฎें เคธंเค˜ เค•ो เค•्เคฏा เคฒเค—เคคा เคนै? เคฎैंเคจे เค‰เคค्เคคเคฐ เคฆिเคฏा, ‘‘เคธंเค˜ เค•ो เค•ुเค› เคฒเค—เคจे เค•ा เคธंเคฌंเคง เคนी เค•เคนा เคนै? เคญाเคœเคชा เค…เคชเคจा เค•ाเคฐोเคฌाเคฐ เคฆेเค–เคจे เค•े เคฒिเค เคธเค•्เคทเคฎ เคนै. เคธ्เคตाเคฏเคค्เคค เคนै. เคชाเคฐ्เคŸी เค•ो เคœो เค‰เคšिเคค เคฒเค—ेเค—ा, เคตเคน เคจिเคฐ्เคฃเคฏ เคฒेเค—ी.’’ เค‡เคธ เคช्เคฐเคถ्‍เคจ เค•ी เคชृเคท्เค เคญूเคฎि, เคถाเคฏเคฆ เฅจเฅช เค…เค•्เคŸूเคฌเคฐ เค•े ’เค‡ंเคกिเคฏเคจ เคเค•्เคธเคช्เคฐेเคธ’ เคฎें เคช्เคฐเค•ाเคถिเคค เคธเคฎाเคšाเคฐ เค•ी เคนो เคธเค•เคคी เคนै. เค‰เคธ เคธเคฎाเคšाเคฐ เคฎें เค•เคนा เค—เคฏा เคนै เค•ि, เฅจ เค”เคฐ เฅช เคจเคตंเคฌเคฐ เค•ो เคšेเคจ्เคจเคˆ เคฎें เคธंเค˜ เค•े เค…เค–िเคฒ เคญाเคฐเคคीเคฏ เค•ाเคฐ्เคฏเค•ाเคฐी เคฎंเคกเคฒ เค•ी เคฌैเค เค• เคนै, เค‰เคธเคฎें เค‡เคธ เคฎाเคฎเคฒे เค•ी เคšเคฐ्เคšा เคนोเค—ी. เค•ाเคฐ्เคฏเค•ाเคฐी เคฎंเคกเคฒ เค•ी เคฌैเค เค• เค•เคฌ เค”เคฐ เค•เคนॉं เคนै, เค‡เคธเค•ी เคฎुเคे เคœाเคจเค•ाเคฐी เคจเคนीं เคฅी. เคฒेเค•िเคจ เคฎुเคे เคจिเคถ्‍เคšिเคค เคเคธा เคฒเค—เคคा เคนै เค•ि, เค‰เคธ เคฌैเค เค• เคฎें เค‡เคธ เคฎाเคฎเคฒे เค•ी เคšเคฐ्เคšा เคนोเคจे เค•ा เค•ाเคฐเคฃ เคจเคนीं. เคคเคฅाเคชि เคธंเค˜ เค•ो เค‡เคธ เคตिเคตाเคฆ เคฎें เคฒเคชेเคŸे เคฌिเคจा, เค•ुเค› เคฒोเค—ों เค•ा เคธเคฎाเคงाเคจ เคจเคนीं เคนोเค—ा. เค—ुเคฐुเคตाเคฐ เค•ो เคी เคšॅเคจेเคฒ เค•े เคช्เคฐเคคिเคจिเคงि เคจे เคฆूเคฐเคง्เคตเคจि เค•เคฐ, เคฎुเคे เคฎเคนाเคฐाเคท्เคŸ्เคฐ เคช्เคฐเคฆेเคถ เค•ॉंเค—्เคฐेเคธ เค•े เค…เคง्เคฏเค•्เคท เคฎाเคฃिเค•เคฐाเคต เค ाเค•เคฐे เคจे เคธंเค˜ เคชเคฐ เคฒเค—ाเค เค†เคฐोเคชों เค•ी เคœाเคจเค•ाเคฐी เคฆी. เคฎैंเคจे เคธाเคฏंเค•ाเคฒ เคธाเคค เคฌเคœे เคธเคน्เคฏाเคฆ्เคฐी เคšैเคจेเคฒ เค•े เคธเคฎाเคšाเคฐ เคธुเคจे. เค‰เคจเคฎें เคฎाเคฃिเค•เคฐाเคต เค•े เค†เคฐोเคชों เค•ा เคธเคฎाเคšाเคฐ เคฅा. เค ाเค•เคฐे เค•ा เค†เคฐोเคช เคนै เค•ि, เค—เคกเค•เคฐी เคธाเคฐ्เคตเคœเคจिเค• เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เคฎंเคค्เคฐी เคฅे, เค‰เคธ เคธเคฎเคฏ เค‰เคจ्เคนोंเคจे, เคธंเค˜ เค•े เค•ाเคฐ्เคฏाเคฒเคฏ เค•े เคญเคตเคจ เค•े เคฒिเค เคชैเคธे เคฆिเคฏे. เคธंเค˜ เค•े เค•ाเคฐ्เคฏाเคฒเคฏ เค•ा เค•ौเคจเคธा เคญเคตเคจ? เคฏเคน เค ाเค•เคฐे เคจे เคจเคนीं เคฌเคคाเคฏा. เค•्เคฏोंเค•ि เคตे เคฌเคคा เคนी เคจเคนीं เคธเค•เคคे. เคธंเค˜ เค•ाเคฐ्เคฏाเคฒเคฏ เค•ा เคœो เคญเคตเคจ เคฎเคนเคฒ เคญाเค— เคฎें เคนै เค”เคฐ เคœो เคกॉ. เคนेเคกเค—ेเคตाเคฐ เคญเคตเคจ เค•े เคจाเคฎ เคธे เคช्เคฐเคธिเคฆ्เคง เคนै, เค‰เคธเค•ा เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เฅงเฅฏเฅชเฅฌ เคฎें เคนी เคชूเคฐ्เคฃ เคนुเค† เคฅा. เค‰เคธ เคธเคฎเคฏ เค—เคกเค•เคฐी เค•ा เคœเคจ्เคฎ เคญी เคจเคนीं เคนुเค† เคฅा. เคถाเคฏเคฆ เคฎाเคฃिเค•เคฐाเคต เค•ा เคญी เคจเคนीं เคนुเค† เคนोเค—ा. เคซिเคฐ เค‡เคธ เคชुเคฐाเคจे เคญเคตเคจ เค•ी เค•ुเค› เคชुเคจเคฐ्เคฐเคšเคจा เค•ी เค—เคˆ. เคตเคน เฅจเฅฆเฅฆเฅฌ เคฎें. เค‰เคธ เคธเคฎเคฏ เค—เคกเค•เคฐी เค•เคนॉं เคฎंเคค्เคฐी เคฅे? เคฐेเคถिเคฎเคฌाเค— เคฎें เค•ा เคจเคฏा เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เค•ाเคฐ्เคฏ เค—เคค เคเค•-เคฆो เคตเคฐ्เคทों เคฎें เค•ा เคนै. เค ाเค•เคฐे เคช्เคฐเคฆेเคถ เค•ॉंเค—्เคฐेเคธ เค•เคฎेเคŸी เค•े เค…เคง्เคฏเค•्เคท เค‡เคธ เคœिเคฎ्เคฎेเคฆाเคฐी เค•े เคชเคฆ เคชเคฐ เคนै; เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค…เค•्เคฒ เค•ा เคเคธा เคฆिเคตाเคฒिเคฏाเคชเคจ เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถिเคค เค•เคฐเคจा เค ीเค• เคจเคนीं. เคนॉं, เคฏเคน เคธंเค˜ เค•ो เคญी เค‡เคธ เคตिเคตाเคฆ เคฎें เคฒเคชेเคŸเคจे เค•ा เค‰เคจเค•ा, เคฎเคคเคฒเคฌ เค•ॉंเค—्เคฐेเคธ เค•ा เคช्เคฐเคฏाเคธ เคนो เคธเค•เคคा เคนै. เคฒेเค•िเคจ เคตเคน เคธเคซเคฒ เคจเคนीं เคนोเค—ा. เคธंเค˜ เค•ो เคชैเคธा เค•ौเคจ เคฆेเคคा เคนै, เคฏเคน เคจाเค—เคชुเคฐ เค•े เคธเคฎीเคช เคฏเคตเคคเคฎाเคฒ เคฎें เคœिंเคฆเค—ी เค—ुเคœाเคฐเคจे เคตाเคฒे เคฎाเคฃिเค•เคฐाเคต เค•ो เคชเคคा เคจเคนीं เคนोเค—ा, เคคो เค‰เคจเค•ीเคฎूเคขเคคा เคชเคฐ เคฆเคฏा เค•เคฐเคจा เคนी เคฏोเค—्เคฏ เคนै. เค‰เคจ्เคนें เค‰เคค्เคคเคฐ เคฆेเคจा เคจिเคฐเคฐ्เคฅเค• เคนै.
เคคाเคค्เคชเคฐ्เคฏ
เคคाเคค्เคชเคฐ्เคฏ เคฏเคน เค•ि, เคญाเคฐเคค เคธเคฐเค•ाเคฐ เคจे เค—เคกเค•เคฐी เคชเคฐ เคฒเค—े เค†เคฐोเคชों เค•े เคธंเคฆเคฐ्เคญ เคฎें เคœो เคคเคค्เคชเคฐเคคा เคฆिเค–ाเคˆ, เคตैเคธी เคนी เคตเคขेเคฐा เคชเคฐ เคฒเค—े เค†เคฐोเคชों เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เคญी เคฆिเค–ाเค. เค—เคกเค•เคฐी เคœैเคธे เคœॉंเคš เค•ा เคธाเคฎเคจा เค•เคฐ เคฐเคนे เคนै, เคตैเคธा เคนी เคตเคขेเคฐा เคญी เค•เคฐे. เคœॉंเคš เคธे เคญाเค—เคจा เค‰เคจ्เคนें เคถोเคญा เคจเคนीं เคฆेเคคा, เค”เคฐ เคธเคฐเค•ाเคฐ เคจे เค‰เคจเค•ा เคธเคฎเคฐ्เคฅเคจ เค•เคฐเคจा เคคो เคธเคฐเค•ाเคฐ เค•ो เคญी เคถोเคญा เคจเคนीं เคฆेเคคा.

Monday, August 27, 2012

เคนिเคจ्เคฆू เคนोเคจे เค•ी เคธเคœा

เคช्เคฐเค•ृเคคि เค•เคญी เคญी เค•िเคธी เคธे เค•ोเคˆ เคญेเคฆเคญाเคต เคจเคนीं เค•เคฐเคคी เค”เคฐ เค‡เคธเคจे เคธเคฆैเคต เคนी เค‡เคธ เคงเคฐा เคชเคฐ เคฎाเคจเคต-เคฏोเคจि  เคฎें เคœเคจ्เคฎे เคธเคญी เคฎाเคจเคต เค•ो เคเค• เคจเคœเคฐ เคธे เคฆेเค–ा เคนै. เคนाเคฒाँเค•ि เคฎाเคจเคต เคจे เคธเคฎเคฏ - เคธเคฎเคฏ เคชเคฐ เค…เคชเคจी เคธुเคตिเคงाเคจुเคธाเคฐ เคฆाเคธ-เคช्เคฐเคฅा, เคฐंเค—เคญेเคฆ-เคจीเคคि, เคธाเคฎंเคคเคตाเคฆी เค‡เคค्เคฏाเคฆि เคœैเคธी เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅाเค“ं เค•े เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เคฎाเคจเคต-เคถोเคทเคฃ เค•ी เคเคธी เค•ाเคฒिเคฎा เคชोเคคी เคนै เคœो เค‡เคคिเคนाเคธ เค•े เคชเคจ्เคจो เคธे เคถाเคฏเคฆ เคนी เค•เคญी เคงुเคฒे. เคธเคฎเคฏ เคฌเคฆเคฒा. เคฒोเค—ो เคจे เคเคธी เค…เคค्เคฏाเคšाเคฐी เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅाเค“ं เค•े เคตिเคฐुเคฆ्เคง เค†เคตाเคœ เค‰เค ाเคˆ. เคตिเคถ्เคต เค•े เคฎाเคจเคธ เคชเคŸเคฒ เคชเคฐ เคธเคญी เคฎुเคจเคท्เคฏों เค•ो เคฎाเคจเคตเคคा เค•ा เค…เคงिเค•ाเคฐ เคฆेเคจे เค•ी เคฌाเคค เค‰เค ी เคชเคฐिเคฃाเคฎเคคः เคตिเคถ्เคต เคฎाเคจเคตाเคงिเค•ाเคฐ เค•ा เค—เค เคจ เคนुเค† เค”เคฐ เคตเคฐ्เคท 1950 เคฎें เคธंเคฏुเค•्เคค เคฐाเคท्เคŸ्เคฐ เคฆ्เคตाเคฐा เคช्เคฐเคค्เคฏेเค• เคตเคฐ्เคท เค•ी 10 เคฆिเคธंเคฌเคฐ เค•ो เคตिเคถ्เคต เคฎाเคจเคตाเคงिเค•ाเคฐ เคฆिเคตเคธ เค•े เคฐूเคช เคฎें เคฎเคจाเคจे เค•ा เคคเคฏ เค•िเคฏा เค—เคฏा. เคฎाเคจเคตाเคงिเค•ाเคฐ เค•े เค˜ोเคทเคฃा-เคชเคค्เคฐ เคฎें เคธाเคซ เคถเคฌ्เคฆों เคฎें เค•เคนा เค—เคฏा เค•ि เคฎाเคจเคตाเคงिเค•ाเคฐ เคนเคฐ เคต्เคฏเค•्เคคि เค•ा เคœเคจ्เคฎ เคธिเคฆ्เคง เค…เคงिเค•ाเคฐ เคนै ,เคœो เคช्เคฐเคถाเคธเค•ों เคฆ्เคตाเคฐा เคœเคจเคคा เค•ो เคฆिเคฏा เค—เคฏा เค•ोเคˆ เค‰เคชเคนाเคฐ เคจเคนीं เคนै เคคเคฅा เค‡เคธเค•े เคฎुเค–्เคฏ เคตिเคทเคฏ เคถिเค•्เคทा ,เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ ,เคฐोเคœเค—ाเคฐ, เค†เคตाเคธ, เคธंเคธ्เค•ृเคคि ,เค–ाเคฆ्เคฏाเคจ्เคจ เคต เคฎเคจोเคฐंเคœเคจ เค‡เคค्เคฏाเคฆि เคธे เคœुเคกी เคฎाเคจเคต เค•ी เคฌुเคจเคฏाเคฆी เคฎांเค—ों เคธे เคธंเคฌंเคงिเคค เคนोंเค—े.

1947 เคฎें เคญाเคฐเคค เค•ा เคญूเค—ोเคฒ เคฌเคฆเคฒा. เคชाเค•िเคธ्เคคाเคจ เค•े เคช्เคฐเคฃेเคคा เคฎुเคนเคฎเคฆ เค…เคฒी เคœिเคจ्เคจा เค•ो เคชाเค•िเคธ्เคคाเคจ เคฎें เคนिเคจ्เคฆुเค“ं เค•े เคฐเคนเคจे เคชเคฐ เค•ोเคˆ เค†เคชเคค्เคคि เคจเคนीं เคฅी เคเคธा เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค…เคชเคจे เคญाเคทเคฃ เคฎें เคญी เค•เคนा เคฅा เค•्เคฏोंเค•ि เคชाเค•िเคธ्เคคाเคจी-  เคธंเคตिเคงाเคจ เค•े เค…เคจुเคธाเคฐ เคชाเค•िเคธ्เคคाเคจ เค•ोเคˆ เคฎเคœเคนเคฌी เค‡เคธ्เคฒाเคฎी เคฆेเคถ เคจเคนीं เคนै เคคเคฅा เคตिเคšाเคฐ เค…เคญिเคต्เคฏเค•्เคคि เคธे เคฒेเค•เคฐ เคงाเคฐ्เคฎिเค• เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐเคคा เค•ो เคตเคนा เค•े เคธंเคตिเคงाเคจ เค•े เคฎौเคฒिเค• เค…เคงिเค•ाเคฐों เคฎें เคถाเคฎिเคฒ เค•िเคฏा เค—เคฏा เคนै เค‡เคธเค•े เคธाเคฅ-เคธाเคฅ เค…เคญी เคนाเคฒ เคฎें เคนी เค‡เคธी  เคตเคฐ्เคท เคฎเคˆ เค•े เคฎเคนीเคจे เคฎें  เคฎें เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคชเคคि เค†เคธिเคซ เค…เคฒी เคœเคฐเคฆाเคฐी  เคฆ्เคตाเคฐा เคฎाเคจเคตाเคงिเค•ाเคฐ เค•ाเคจूเคจ เคชเคฐ เคนเคธ्เคคाเค•्เคทเคฐ เค•เคฐเคจे เคธे เคตเคนा เคเค• เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ เคฎाเคจเคตाเคงिเค•ाเคฐ เค†เคฏोเค— เค•ाเคฐ्เคฏเคฐเคค เคนै. เคญाเคฐเคคीเคฏों เค•ो เคญी เคญाเคฐเคค เคฎें เคฎुเคธ्เคฒिเคฎो เค•े เคฐเคนเคจे เคชเคฐ เค•ोเคˆ เค†เคชเคค्เคคि เคจเคนीं เคฅी. เคธเคฎเคฏ เค•े เคธाเคฅ - เคธाเคฅ เคชाเค•िเคธ्เคคाเคจ เคฎें เคนिเคจ्เคฆुเค“ เค•ी เคœเคจเคธँเค–्เคฏा เค•ा เคช्เคฐเคคिเคถเคค เค•ा เคฒเค—ाเคคाเคฐ เค˜เคŸเคคा เค—เคฏा เค”เคฐ เค‡เคธเค•े เคตिเคชเคฐीเคค เคญाเคฐเคค เคฎें เคฎुเคธ्เคฒिเคฎ-เคœเคจเคธँเค–्เคฏा เค•ा เคช्เคฐเคคिเคถเคค เคฒเค—ाเคคाเคฐ เคฌเคข़เคคा เค—เคฏा.  เค‡เคธเค•े เค•ाเคฐเคฃ เคชเคฐ เคตिเคตाเคฆ เคนो เคธเค•เคคा เคนै เคชเคฐเคจ्เคคु เค‡เคธเค•ा เคเค• เคฆूเคธเคฐा เค•เคŸु เคชเค•्เคท เคนै. เคชाเค•िเคธ्เคคाเคจ เคฎें เคฐเคน เคฐเคนे เคนिเคจ्เคฆुเค“ เคจे เคนिเคจ्เคฆुเคธ्เคคाเคจ เคฎें เคถเคฐเคฃ เคฒेเคจे เค•े เคฒिเค เคชเคฒाเคฏเคจ เคถुเคฐू เค•िเคฏा เคœिเคธเคจे เคตिเคญाเคœเคจ เค•े เค˜ाเคตों เค•ो เคซिเคฐ เคธे เคนเคฐा เค•เคฐ เคฆिเคฏा. เคชเคฐ เค•ोเคˆ เค…เคชเคจी เคฎाเคคृเคญूเคฎि เคต เคœเคจ्เคฎเคญूเคฎि เคธे เคชเคฒाเคฏเคจ เค•्เคฏों เค•เคฐเคคा เคนै เคฏเคน เค…เคชเคจे เค†เคช เคฎें เคเค• เค—ंเคญीเคฐ เคšिंเคคเคจ เค•ा เคตिเคทเคฏ เคนै. เค•्เคฏोंเค•ि เคฎเคจुเคท्เคฏ เค•ा เค˜เคฐ-เคœเคฎीเคจ เคฎाเคค्เคฐ เคเค• เคญूเคฎि เค•ा เคŸुเค•เคก़ा เคจ เคนोเค•เคฐ เค‰เคธเค•े เคญाเคต-เคฌंเคงเคจ เคธे เคœुเคก़ा เคนोเคคा เคนै. เคชเคฐเคจ्เคคु เคชाเค•िเคธ्เคคाเคจ เคฎें เค†เคฏे เคฆिเคจ เคนिเคจ्เคฆू เคชเคฐ เคœเคฌเคฐเคจ เคงเคฐ्เคฎांเคคเคฐเคฃ, เคฎเคนिเคฒाเค“ เค•ा เค…เคชเคนเคฐเคฃ, เค‰เคจเค•ा เคถोเคทเคฃ, เค‡เคค्เคฏाเคฆि เคœैเคธी เค˜เคŸเคจाเค เค†เคฎ เคนो เค—เคฏी เคนै.


เคง्เคฏाเคจ เคฆेเคจे เคฏोเค—्เคฏ เคนै เค•ि เค…เคญी เค•ुเค› เคฆिเคจ เคชเคนเคฒे เคนी  เคชाเค•िเคธ्เคคाเคจ  เคนिंเคฆू เค•ाเค‰ंเคธिเคฒ เค•े เค…เคง्เคฏเค•्เคท เคœेเค ाเคจंเคฆ เคกूंเค—เคฐ เคฎเคฒ เค•ोเคนिเคธ्เคคाเคจी เค•े เค…เคจुเคธाเคฐ เคชिเค›เคฒे เค•ुเค› เคฎเคนीเคจों เคฎें เคฌเคฒूเคšिเคธ्เคคाเคจ เค”เคฐ เคธिंเคง เคช्เคฐांเคคों เคธे 11 เคนिंเคฆू เคต्เคฏाเคชाเคฐिเคฏों เคธिंเคง เคช्เคฐांเคค เค•े เค”เคฐ เคœैเค•ोเคฌाเคฌाเคฆ เคธे เคเค• เคจाเคฌाเคฒिเค— เคฒเคก़เค•ी เคฎเคจीเคทा เค•ुเคฎाเคฐी เค•े เค…เคชเคนเคฐเคฃ เคธे เคนिंเคฆुเค“ं เคฎें เคกเคฐ เคชैเคฆा เคนो เค—เคฏा เคนै. เคตเคนा เค•े  เค•ुเค› เคŸीเคตी เคšैเคจเคฒों เค•े เคธाเคฅ - เคธाเคฅ เคชाเค•िเคธ्เคคाเคจी เค…เค–เคฌाเคฐ เคกॉเคจ เคจे  เคญी 11 เค…เค—เคธ्เคค เค•े เค…เคชเคจे เคธंเคชाเคฆเค•ीเคฏ เคฎें เคฒिเค–ा เค•ि  ‘เคนिंเคฆू เคธเคฎुเคฆाเคฏ เค•े เค…ंเคฆเคฐ เค…เคธुเคฐเค•्เคทा เค•ी เคญाเคตเคจा เคฌเคข़ เคฐเคนी เคนै'  เคœिเคธเค•े เคšเคฒเคคे เคœैเค•ोเคฌाเคฌाเคฆ เค•े เค•ुเค› เคนिंเคฆू เคชเคฐिเคตाเคฐों เคจे เคงเคฐ्เคฎांเคคเคฐเคฃ, เคซिเคฐौเคคी เค”เคฐ เค…เคชเคนเคฐเคฃ เค•े เคกเคฐ เคธे เคญाเคฐเคค เคœाเคจे เค•ा เคจिเคฐ्เคฃเคฏ เค•िเคฏा เคนै.  เคชाเค•िเคธ्เคคाเคจ เคนिเคจ्เคฆू เค•ाเค‰ंเคธिเคฒ เค•े เค…เคจुเคธाเคฐ  เคตเคนां เคนเคฐ เคฎाเคธ เคฒเค—เคญเค—  20-25 เคฒเคก़เค•िเคฏों เค•ा เคงเคฐ्เคฎ เคชเคฐिเคตเคฐ्เคคเคจ เค•เคฐाเค•เคฐ เคถाเคฆिเคฏां เค•เคฐाเคˆ เคœा เคฐเคนी เคนैं.  เคฏเคน เคธंเค•เคŸ เคคो เคชเคนเคฒे เค•ेเคตเคฒ เคฌเคฒूเคšिเคธ्เคคाเคจ เคคเค• เคนी เคธीเคฎिเคค เคฅा, เคฒेเค•िเคจ เค…เคฌ เค‡เคธเคจे เคชूเคฐे เคชाเค•िเคธ्เคคाเคจ เค•ो เค…เคชเคจी เคšเคชेเคŸ เคฎें เคฒे เคฒिเคฏा เคนै. เคฐिเคฎ्เคชเคฒ เค•ुเคฎाเคฐी เค•ा เคฎเคธเคฒा เค…เคญी เคœ्เคฏाเคฆा เคชुเคฐाเคจा เคจเคนीं เคนै เค•ि เค‰เคธเคจे เคธाเคนเคธ เค•เคฐ เคจ्เคฏाเคฏाเคฒเคฏ เค•ा เคฆเคฐเคตाเคœा  เคคो เค–เคŸเค–เคŸाเคฏा, เคชเคฐเคจ्เคคु เคตเคนा เค•ी เค‰เคš्เคšเคคเคฎ เคจ्เคฏाเคฏाเคฒเคฏ เคญी เค‰เคธเค•ी เคฎเคฆเคฆ เคจเคนीं เค•เคฐ เคธเค•ा เค”เคฐ เค…ंเคคเคคः เค‰เคธเคจे เค…เคชเคจा เคนिเคจ्เคฆू เคงเคฐ्เคฎ เคฌเคฆเคฒ เคฒिเคฏा. เคนिเคจ्เคฆू เคชंเคšाเคฏเคค เค•े เคช्เคฐเคฎुเค– เคฌाเคฌू เคฎเคนेเคถ เคฒเค–ाเคจी เคจे เคฆाเคตा เค•िเคฏा เค•ि เค•เคˆ เคนिंเคฆू เคชเคฐिเคตाเคฐों เคจे เคญाเคฐเคค เคœाเค•เคฐ เคฌเคธเคจे เค•ा เคซैเคธเคฒा เค•िเคฏा เคนै เค•्เคฏोंเค•ि เคฏเคนाँ เค•ी  เคชुเคฒिเคธ เค…เคชเคฐाเคงिเคฏों เคฆ्เคตाเคฐा เคซिเคฐौเคคी เค”เคฐ  เค…เคชเคนเคฐเคฃ เค•े เคฒिเค เคจिเคถाเคจा เคฌเคจाเค เคœा เคฐเคนे เคนिंเคฆुเค“ं เค•ी เคฎเคฆเคฆ เคจเคนीं เค•เคฐเคคी เคนै. เค‡เคคเคจा เคนी เคจเคนीं เคชाเค•िเคธ्เคคाเคจ เคธे เคญाเคฐเคค เค†เคจे เค•े เคฒिเค 300 เคนिंเคฆू เค”เคฐ เคธिเค–ों เค•े เคธเคฎूเคน  เค•ो เคชाเค•िเคธ्เคคाเคจ เคจे  เค…เคŸाเคฐी-เคตाเค˜ा เคฌॉเคฐ्เคกเคฐ เคชเคฐ เคฐोเค• เค•เคฐ เคธเคญी เคธे เคตाเคชเคธ เคฒौเคŸเคจे เค•ा เคฒिเค–िเคค เคตाเคฆा เคฒिเคฏा เค—เคฏा.  เค‡เคธเค•े เคฌाเคฆ เคนी เค‡เคจเคฎें เคธे 150 เค•ो เคญाเคฐเคค เค†เคจे เคฆिเคฏा เค—เคฏा. เคชाเค•िเคธ्เคคाเคจ เคฎें เคฐเคน เคฐเคนे เคนिเคจ्เคฆुเค“ เคชเคฐ เค•ी เคœा เคฐเคนी เคฌเคฐ्เคฌเคฐเคคा เค•ो เคฆेเค–เคคे เคนुเค เคนเคฎ เคฎाเคจ เคธเค•เคคे เคนै เค•ि เคตिเคถ्เคต-เคฎाเคจเคตाเคงिเค•ाเคฐ เคชाเค•िเคธ्เคคाเคจ เคฎें เคฐाเคน เคฐเคนे เคนिเคจ्เคฆुเค“ เค•े เคฒिเค เคจเคนीं เคนै เคฏเคน เคธौ เคช्เคฐเคคिเคถเคค เคธเคš เคนोเคคा เคนुเค† เคเคธा เคช्เคฐเคคीเคค เคนोเคคा เคนै. เคธเคฎเคฏ เคชเคฐ เคตिเคถ्เคต เคฎाเคจเคตाเคงिเค•ाเคฐ เคจे เค‡เคธ เค—ंเคญीเคฐ เคธเคฎเคธ्เคฏा เคชเคฐ เค•ोเคˆ เคธंเคœ्เคžाเคจ เคจเคนीं เคฒिเคฏा เคฏเคน เค…เคชเคจे เค†เคช เคฎें เคตिเคถ्เคต เคฎाเคจเคตाเคงिเค•ाเคฐ เค•ी เค•ाเคฐ्เคฏเคช्เคฐเคฃाเคฒी เค”เคฐ เค‰เคธเค•े เค‰เคฆ्เคฆेเคถ्เคฏों เค•ी เคชूเคฐ्เคคि เคชเคฐ เคเคธा เค•ुเค ाเคฐाเค˜ाเคค เคนै เคœिเคธे  เค‡เคคिเคนाเคธ เค•เคญी เคจเคนीं เคฎाเคซ़ เค•เคฐेเค—ा.


เคฏเคน เคญाเคฐเคค เค•ी เคฌिเคกเคฎ्เคฌเคจा เคนी เคนै เค•ि เค…เคชเคจे เค•ो เคชंเคฅ-เคจिเคฐเคชेเค•्เคท เคฎाเคจเคจे เคตाเคฒे เคญाเคฐเคค เค•े เคฐाเคœเคจेเคคा เค”เคฐ เคฎीเคกिเคฏा เค•े เคฒोเค— เคนिเคจ्เคฆू เค•ा เคช्เคฐเคถ्เคจ เค†เคคे เคนी เค•्เคฐूเคฐเคคा เค•ा เคต्เคฏเคตเคนाเคฐ เค•เคฐเคจे เคฒเค— เคœाเคคे เคนै. เคชाเค•िเคธ्เคคाเคจ เคฆ्เคตाเคฐा เคนिเคจ्เคฆुเค“ เคชเคฐ เคนो เคฐเคนी เคœ्เคฏाเคฆเคคिเคฏों เคชเคฐ เคธंเคธเคฆ เคฎें เคธเคญी เคฆเคฒों เค•े เคจेเคคाเค“ เคจे เคเค• เคธुเคฐ เคฎें เคชाเค•िเคธ्เคคाเคจ เค•ी เค†เคฒोเคšเคจा เคคो เค•ी เคœिเคธ เคชเคฐ เคญाเคฐเคค เค•े เคตिเคฆेเคถ เคฎंเคค्เคฐी เคจे เคธเคฆเคจ เค•ो เคฏเคน เค•เคนเค•เคฐ เคงीเคฐเคœ เคฌंเคงाเคฏा เค•ि เคตे เค‡เคธ  เคฎुเคฆ्เคฆे เคชเคฐ เคชाเค•िเคธ्เคคाเคจ เคธे เคฌाเคค  เค•เคฐेंเค—े เคชเคฐเคจ्เคคु เคชाเค•िเคธ्เคคाเคจ เคธे เคฌाเคค เค•เคฐเคจा เค…เคฅเคตा เคธंเคฏुเค•्เคค เคฐाเคท्เคŸ्เคฐ เคฎें เค‡เคธ เคฎाเคฎเคฒे เค•ो เค‰เค ाเคจा เคคो เคฆूเคฐ เคฏूंเคชीเค เคธเคฐเค•ाเคฐ เคจे เค‡เคธ เคฎเคธเคฒे เค•ो เคนी เค เคจ्เคกे เคฌเคธเคคे เคฎें เคกाเคฒ เคฆिเคฏा เค”เคฐ เค†เคœ เคคเค• เคเค• เคญी เคถเคฌ्เคฆ เคจเคนीं เค•เคนा. เค…เค—เคฐ เคฏเคนी เคฎเคธเคฒा เคญाเคฐเคค เคฎें เค…เคฅเคตा เค•िเคธी เค…เคจ्เคฏ เคฆेเคถो เคฎें เคฐเคน เคฐเคนे เคฎुเคธเคฒเคฎाเคจों เค•े เคธाเคฅ เคนुเค† เคนोเคคा เคคो เค…เคฌ เคคเค• เค•ा เคชเคฐिเคฆृเคถ्เคฏ เคนी เค•ुเค› เค”เคฐ เคนोเคคा. เค–िเคฒाเคซเคค - เค†เคจ्เคฆोเคฒเคจ เค”เคฐ เค…เคฒाเคธ्เค•ा เค•ो เคนเคฎ เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ เคธ्เคตเคฐुเคช เคฎाเคจ เคธเค•เคคे เคนै. เคชाเค•िเคธ्เคคाเคจ เคฎें เคจ เคธเคนी เค•िเคจ्เคคु เคญाเคฐเคค เค•ी เคธंเคธเคฆ, เคธเคฐเค•ाเคฐ , เคฎीเคกिเคฏा เค•े เคฒोเค—ो เคฎें เคคो เคนिเคจ्เคฆू เค•ा เคฌเคนुเคฒ्เคฏ เคนी เคนै เคฒेเค•िเคจ เค…เค—เคฐ เคนเคฎ เค…เคชเคตाเคฆों เค•ो เค›ोเคก़ เคฆे เคคो เคถाเคฏเคฆ เคนी เค•เคญी เคฆेเค–เคจे-เคธुเคจเคจे เค•ा เคเคธा เคธुเคจเคนเคฐा เค…เคตเคธเคฐ เค†เคฏा เคนो เค•ि เคฐाเคœเคจेเคคाเค“, เคชเคค्เคฐเค•ाเคฐों เค…เคฅเคตा เค•ोเคˆ เคนिเคจ्เคฆू เคธंเค—เค เคจो เค•े เคธเคฎूเคน เคจे เคญाเคฐเคค เคธเคฐเค•ाเคฐ เคชเคฐ เคนिเคจ्เคฆुเค“ เค•े เคนिเคคो เค•ी เคฐเค•्เคทा เค•े เคฒिเค เคฆเคฌाเคต เคฌเคจाเคฏा เคนो. เคเค• เคคเคฐเคซ เคœเคนा  เคจेเคชाเคฒ เคธเคฐเค•ाเคฐ เคฆ्เคตाเคฐा เคตเคนा เค˜ोเคทिเคค เคนिเคจ्เคฆू-เคฐाเคท्เคŸ्เคฐ เค•े เค–ाเคค्เคฎे เคชเคฐ เคธเคญी เคชंเคฅ-เคจिเคฐเคชेเค•्เคทिเคฏों เคจे เค‰เคค्เคธเคต เคฎเคจाเคฏा เคคो เคตเคนी เคญूเคŸाเคจ เคธे เคจिเคท्เค•ाเคธिเคค เคนिเคจ्เคฆुเค“ เค•े เคตिเคทเคฏ เคชเคฐ เคšूเคช्เคชी เคธाเคง เคฒी.  เค‡เคจเคธे เค•ोเค•เคฐाเคाเคฐ เค”เคฐ เค•เคถ्เคฎीเคฐ เค•े เคนिเคจ्เคฆुเค“ เค•े เคนिเคคो เค•ी เคฌाเคค เค•เคฐเคจा เคคो เคฆूเคฐ เค‰เคจ เคชเคฐ เคนो เคฐเคนे เค…เคค्เคฏाเคšाเคฐों เคคเค• เค•ी เคฌाเคค เค•เคฐเคจा เคนी เคต्เคฏเคฐ्เคฅ เคนै. เคคो เค•्เคฏा เคฏเคน เคฎाเคจ เคฒिเคฏा เคœाเคฏ เค•ि เคญाเคฐเคค เค•े เคธाเคฅ - เคธाเคฅ เคชाเค•िเคธ्เคคाเคจ, เคฌांเค—्เคฒाเคฆेเคถ, เคญूเคŸाเคจ เค‡เคค्เคฏाเคฆि เคฆेเคถो เคฎें เคฐเคนเคจे เคตाเคฒे เคนिเคจ्เคฆू เค…เคชเคจे เคนिเคจ्เคฆू เคนोเคจे เค•ी เคธเคœा เคญुเค—เคค เคฐเคนे เคนै เค”เคฐ เค‰เคจเค•े เคฒिเค เคฎाเคจเคตाเคงिเค•ाเคฐ เค•ी เคฌाเคค เค•เคฐเคจा เคฎाเคค्เคฐ เคเค• เค›เคฒाเคตा เคนै

Saturday, December 25, 2010

                เคจเคฏे เคธाเคฒ เค•े เคฒिเค เคเค• เคœเคจเคตเคฐी เคนी เค•्เคฏों !



เคเค• เคœเคจเคตเคฐी เค•े เคจเคœเคฆीเค• เค†เคคे เคนी เคœเค—เคน-เคœเค—เคน เคนैเคช्เคชी เคจ्เคฏू เคˆเคฏเคฐ เค•े เคฌैเคจเคฐ เคต เคนोเคฐ्เคกिंเค— เคฒเค—เคจे เคฒเค—เคคे เคนैं। เคœเคถ्เคจ เคฎเคจाเคจे เค•ी เคคैเคฏाเคฐिเคฏां เคช्เคฐाเคฐเคฎ्เคญ เคนो เคœाเคคी เคนैं। เคนोเคŸเคฒ, เคฐेเคธ्เคคเคฐॉ, เคต เคชเคต เค‡เคค्เคฏाเคฆि เค…เคชเคจे-เค…เคชเคจे เคขंเค— เคธे เค‡เคธเค•े เค†เค—เคฎเคจ เค•ी เคคैเคฏाเคฐिเคฏां เค•เคฐเคจे เคฒเค—เคคे เคนैं। เคชोเคธ्เคŸเคฐ เคต เค•ाเคฐ्เคกों เค•ी เคญเคฐเคฎाเคฐ เค•े เคธाเคฅ เคฆाเคฐू เค•ी เคฆुเค•ाเคจों เค•ी เคญी เคšांเคฆी เค•เคŸเคจे เคฒเค—เคคी เคนै। เค•เคนीं เค•เคนीं เคคो เคœाเคฎ เคธे เคœाเคฎ เค‡เคคเคจे เคŸเค•เคฐाเคคे เคนैं เค•ि เค˜เคŸเคจाเคं เคฆुเคฐ्เค˜เคŸเคจाเค“ं เคฎें เคฌเคฆเคฒ เคœाเคคी เคนैं เค”เคฐ เคฎเคจुเคท्เคฏ- เคฎเคจुเคท्เคฏों เคธे เคคเคฅा เค—ाเคก़िเคฏां เค—ाเคกिเคฏों เคธे เคญिเคกเคจे เคฒเค—เคคे เคนैं। เคฐाเคค-เคฐाเคค เคญเคฐ เคœाเค— เค•เคฐ เคจเคฏा เคธाเคฒ เคฎเคจाเคจे เคธे เคเคธा เคช्เคฐเคคीเคค เคนोเคคा เคนै เคฎाเคจो เคธाเคฐी เค–ुเคถिเคฏां เคเค• เคธाเคฅ เค†เคœ เคนी เคฎिเคฒ เคœाเคฏेंเค—ी। เคนเคฎ เคญाเคฐเคคीเคฏ เคญी เคชเคถ्เคšिเคฎी เค…ंเคงाเคจुเค•เคฐเคฃ เคฎें เค‡เคคเคจे เคธเคฐाเคฌोเคฐ เคนो เคœाเคคे เคนैं เค•ि เค‰เคšिเคค เค…เคจुเคšिเคค เค•ा เคฌोเคง เคค्เคฏाเค— เค…เคชเคจी เคธเคญी เคธांเคธ्เค•्เคฐเคคिเค• เคฎเคฐ्เคฏाเคฆाเค“ं เค•ो เคคिเคฒांเคœเคฒि เคฆे เคฌैเค เคคे เคนैं। เคชเคคा เคนी เคจเคนीं เคฒเค—เคคा เค•ि เค•ौเคจ เค…เคชเคจा เคนै เค”เคฐ เค•ौเคจ เคชเคฐाเคฏा।
เคœเคจเคตเคฐी เคธे เคช्เคฐाเคฐเคฎ्เคญ เคนोเคจे เคตाเคฒी เค•ाเคฒ เค—เคฃเคจा เค•ो เคนเคฎ เคˆเคธ्เคตी เคธเคจ् เค•े เคจाเคฎ เคธे เคœाเคจเคคे เคนैं เคœिเคธเค•ा เคธเคฎ्เคฌเคจ्เคง เคˆเคธाเคˆ เคœเค—เคค् เคต เคˆเคธा เคฎเคธीเคน เคธे เคนै। เค‡เคธे เคฐोเคฎ เค•े เคธเคฎ्เคฐाเคŸ เคœूเคฒिเคฏเคธ เคธीเคœเคฐ เคฆ्เคตाเคฐा เคˆเคธा เค•े เคœเคจ्เคฎ เค•े เคคीเคจ เคตเคฐ्เคท เคฌाเคฆ เคช्เคฐเคšเคฒเคจ เคฎें เคฒाเคฏा เค—เคฏा। เคญाเคฐเคค เคฎें เคˆเคธ्เคตी เคธเคฎ्เคตเคค् เค•ा เคช्เคฐเคšเคฒเคจ เค…เค—्เคฐेंเคœी เคถाเคธเค•ों เคจे 1752 เคฎें เค•िเคฏा। เค…เคงिเค•ांเคถ เคฐाเคท्เคŸ्เคฐों เค•े เคˆเคธाเคˆ เคนोเคจे เค”เคฐ เค…เค—्เคฐेंเคœों เค•े เคตिเคถ्เคตเคต्เคฏाเคชी เคช्เคฐเคญुเคค्เคต เค•े เค•ाเคฐเคฃ เคนी เค‡เคธे เคตिเคถ्เคต เค•े เค…เคจेเค• เคฆेเคถों เคจे เค…เคชเคจाเคฏा। 1752 เคธे เคชเคนเคฒे เคˆเคธ्เคตी เคธเคจ् 25 เคฎाเคฐ्เคš เคธे เคช्เคฐाเคฐเคฎ्เคญ เคนोเคคा เคฅा เค•िเคจ्เคคु 18เคตीं เคธเคฆी เคธे เค‡เคธเค•ी เคถुเคฐूเค†เคค เคเค• เคœเคจเคตเคฐी เคธे เคนोเคจे เคฒเค—ी। เคˆเคธ्เคตी เค•เคฒेเคฃ्เคกเคฐ เค•े เคฎเคนीเคจों เค•े เคจाเคฎों เคฎें เคช्เคฐเคฅเคฎ เค›ः เคฎाเคน เคฏाเคจि เคœเคจเคตเคฐी เคธे เคœूเคจ เคฐोเคฎเคจ เคฆेเคตเคคाเค“ं (เคœोเคจเคธ, เคฎाเคฐ्เคธ เคต เคฎเคฏा เค‡เคค्เคฏाเคฆि) เค•े เคจाเคฎ เคชเคฐ เคนैं। เคœुเคฒाเคˆ เค”เคฐ เค…เค—เคธ्เคค เคฐोเคฎ เค•े เคธเคฎ्เคฐाเคŸ เคœूเคฒिเคฏเคธ เคธीเคœเคฐ เคคเคฅा เค‰เคจเค•े เคชौเคค्เคฐ เค†เค—เคธ्เคŸเคธ เค•े เคจाเคฎ เคชเคฐ เคคเคฅा เคธिเคคเคฎ्เคฌเคฐ เคธे เคฆिเคธเคฎ्เคฌเคฐ เคคเค• เคฐोเคฎเคจ เคธंเคตเคค् เค•े เคฎाเคธों เค•े เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เคฐเค–े เค—เคฏे। เคœुเคฒाเคˆ เค”เคฐ เค…เค—เคธ्เคค, เค•्เคฏोंเค•ि เคธเคฎ्เคฐाเคŸों เค•े เคจाเคฎ เคชเคฐ เคฅे เค‡เคธเคฒिเค, เคฆोเคจों เคนी เค‡เค•เคค्เคคीเคธ เคฆिเคจों เค•े เคฎाเคจे เค—เคฏे เค…เคจ्เคฏเคฅा เค•ोเคˆ เคญी เคฆो เคฎाเคธ 31 เคฆिเคจों เคฏा เคฒเค—ाเคคाเคฐ เคฌเคฐाเคฌเคฐ เคฆिเคจों เค•ी เคธंเค–्เคฏा เคตाเคฒे เคจเคนीं เคนैं।
เคˆเคธा เคธे 753 เคตเคฐ्เคท เคชเคนเคฒे เคฐोเคฎ เคจเค—เคฐ เค•ी เคธ्เคฅाเคชเคจा เค•े เคธเคฎเคฏ เคฐोเคฎเคจ เคธंเคตเคค् เคช्เคฐाเคฐเคฎ्เคญ เคนुเค† เคœिเคธเค•े เคฎाเคค्เคฐ เคฆเคธ เคฎाเคน เคต 304 เคฆिเคจ เคนोเคคे เคฅे। เค‡เคธเค•े 53 เคธाเคฒ เคฌाเคฆ เคตเคนां เค•े เคธเคฎ्เคฐाเคŸ เคจूเคฎा เคชाเคฎ्เคชीเคธिเคฏเคธ เคจे เคœเคจเคตเคฐी เค”เคฐ เคซเคฐเคตเคฐी เคฆो เคฎाเคน เค”เคฐ เคœोเคก़เค•เคฐ เค‡เคธे 355 เคฆिเคจों เค•ा เคฌเคจा เคฆिเคฏा। เคˆเคธा เค•े เคœเคจ्เคฎ เคธे 46 เคตเคฐ्เคท เคชเคนเคฒे เคœूเคฒिเคฏเคธ เคธीเคœเคจ เคจे เค‡เคธे 365 เคฆिเคจ เค•ा เคฌเคจा เคฆिเคฏा। เคธเคจ् 1582 เคˆ. เคฎें เคชोเคช เค—्เคฐेเค—เคฐी เคจे เค†เคฆेเคถ เคœाเคฐी เค•िเคฏा เค•ि เค‡เคธ เคฎाเคธ เค•े 04 เค…เค•्เคŸूเคฌเคฐ เค•ो เค‡เคธ เคตเคฐ्เคท เค•ा 14 เค…เค•्เคŸूเคฌเคฐ เคธเคฎเคा เคœाเคฏे। เค†เค–िเคฐ เค•्เคฏा เค†เคงाเคฐ เคนै เค‡เคธ เค•ाเคฒ เค—เคฃเคจा เค•ा ? เคฏเคน เคคो เค—्เคฐเคนों เคต เคจเค•्เคทเคค्เคฐों เค•ी เคธ्เคฅिเคคि เคชเคฐ เค†เคงाเคฐिเคค เคนोเคจी เคšाเคนिเค।
เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐเคคा เคช्เคฐाเคช्เคคि เค•े เคชเคถ्เคšाเคค् เคจเคตเคฎ्เคฌเคฐ 1952 เคฎें เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เค”เคฐ เค”เคฆ्เคฏोเค—िเค• เคชเคฐिเคทเคฆ เค•े เคฆ्เคตाเคฐा เคชंเคšांเค— เคธुเคงाเคฐ เคธเคฎिเคคि เค•ी เคธ्เคฅाเคชเคจा เค•ी เค—เคฏी। เคธเคฎिเคคि เคจे 1955 เคฎें เคธौंเคชी เค…เคชเคจी เคฐिเคชोเคฐ्เคŸ เคฎें เคตिเค•्เคฐเคฎी เคธंเคตเคค เค•ो เคญी เคธ्เคตीเค•ाเคฐ เค•เคฐเคจे เค•ी เคธिเคซाเคฐिเคถ เค•ी เคฅी। เค•िเคจ्เคคु, เคคเคค्เค•ाเคฒीเคจ เคช्เคฐเคงाเคจเคฎंเคค्เคฐी เคชं. เคœเคตाเคนเคฐ เคฒाเคฒ เคจेเคนเคฐू เค•े เค†เค—्เคฐเคน เคชเคฐ เค—्เคฐेเค—ेเคฐिเคฏเคจ เค•เคฒेเคฃ्เคกเคฐ เค•ो เคนी เคธเคฐเค•ाเคฐी เค•ाเคฎเค•ाเคœ เคนेเคคु เค‰เคชเคฏुเค•्เคค เคฎाเคจเค•เคฐ 22 เคฎाเคฐ्เคš 1957 เค•ो เค‡เคธे เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ เค•เคฒेเคฃ्เคกเคฐ เค•े เคฐूเคช เคฎें เคธ्เคตीเค•ाเคฐ เค•เคฐ เคฒिเคฏा เค—เคฏा।
เค—्เคฐेเค—ेเคฐिเคฏเคจ เค•เคฒेเคฃ्เคกเคฐ เค•ी เค•ाเคฒ เค—เคฃเคจा เคฎाเคค्เคฐ เคฆो เคนเคœाเคฐ เคตเคฐ्เคทों เค•े เค…เคคि เค…เคฒ्เคช เคธเคฎเคฏ เค•ो เคฆเคฐ्เคถाเคคी เคนै। เคœเคฌเค•ि เคฏूเคจाเคจ เค•ी เค•ाเคฒ เค—เคฃเคจा 3579 เคตเคฐ्เคท, เคฐोเคฎ เค•ी 2756 เคตเคฐ्เคท เคฏเคนूเคฆी 5767 เคตเคฐ्เคท, เคฎिเคธ्เคค्เคฐ เค•ी 28670 เคตเคฐ्เคท, เคชाเคฐเคธी 198874 เคตเคฐ्เคท เคคเคฅा เคšीเคจ เค•ी 96002304 เคตเคฐ्เคท เคชुเคฐाเคจी เคนै। เค‡เคจ เคธเคฌเคธे เค…เคฒเค— เคฏเคฆि เคญाเคฐเคคीเคฏ เค•ाเคฒ เค—เคฃเคจा เค•ी เคฌाเคค เค•เคฐें เคคो เคนเคฎाเคฐे เคœ्เคฏोเคคिเคท เค•े เค…เคจुเคธाเคฐ เคชृเคฅ्เคตी เค•ी เค†เคฏु เคเค• เค…เคฐเคฌ 97 เค•เคฐोเคก़ 39 เคฒाเค– 49 เคนเคœाเคฐ 109 เคตเคฐ्เคท เคนै। เคœिเคธเค•े เคต्เคฏाเคชเค• เคช्เคฐเคฎाเคฃ เคนเคฎाเคฐे เคชाเคธ เค‰เคชเคฒเคฌ्เคง เคนैं। เคนเคฎाเคฐे เคช्เคฐाเคšीเคจ เค—्เคฐंเคฅों เคฎें เคเค•-เคเค• เคชเคฒ เค•ी เค—เคฃเคจा เค•ी เค—เคฏी เคนै।
เคœिเคธ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เคˆเคธ्เคตी เคธเคฎ्เคตเคค् เค•ा เคธเคฎ्เคฌเคจ्เคง เคˆเคธा เคœเค—เคค เคธे เคนै เค‰เคธी เคช्เคฐเค•ाเคฐ เคนिเคœเคฐी เคธเคฎ्เคตเคค् เค•ा เคธเคฎ्เคฌเคจ्เคง เคฎुเคธ्เคฒिเคฎ เคœเค—เคค เค”เคฐ เคนเคœเคฐเคค เคฎुเคนเคฎ्เคฎเคฆ เคธाเคนเคฌ เคธे เคนै। เค•िเคจ्เคคु เคตिเค•्เคฐเคฎी เคธเคฎ्เคตเคค् เค•ा เคธเคฎ्เคฌเคจ्เคง เค•िเคธी เคญी เคงเคฐ्เคฎ เคธे เคจ เคนो เค•เคฐ เคธाเคฐे เคตिเคถ्เคต เค•ी เคช्เคฐเค•ृเคคि, เค–เค—ोเคฒ เคธिเคฆ्เคงांเคค เคต เคฌ्เคฐเคน्เคฎाเคฃ्เคก เค•े เค—्เคฐเคนों เคต เคจเค•्เคทเคค्เคฐों เคธे เคนै। เค‡เคธเคฒिเค เคญाเคฐเคคीเคฏ เค•ाเคฒ เค—เคฃเคจा เคชंเคฅ เคจिเคฐเคชेเค•्เคท เคนोเคจे เค•े เคธाเคฅ เคธृเคท्เคŸि เค•ी เคฐเคšเคจा เคต เคฐाเคท्เคŸ्เคฐ เค•ी เค—ौเคฐเคตเคถाเคฒी เคชเคฐเคฎ्เคชเคฐाเค“ं เค•ो เคฆเคฐ्เคถाเคคी เคนै। เค‡เคคเคจा เคนी เคจเคนीं, เคฌ्เคฐเคน्เคฎाเคฃ्เคก เค•े เคธเคฌเคธे เคชुเคฐाเคคเคจ เค—्เคฐंเคฅ เคตेเคฆों เคฎें เคญी เค‡เคธเค•ा เคตเคฐ्เคฃเคจ เคนै। เคจเคต เคธंเคตเคค् เคฏाเคจि เคธंเคตเคค्เคธเคฐों เค•ा เคตเคฐ्เคฃเคจ เคฏเคœुเคฐ्เคตेเคฆ เค•े 27เคตें เคต 30เคตें เค…เคง्เคฏाเคฏ เค•े เคฎंเคค्เคฐ เค•्เคฐเคฎांเค• เค•्เคฐเคฎเคถः 45 เคต 15 เคฎें เคตिเคธ्เคคाเคฐ เคธे เคฆिเคฏा เค—เคฏा เคนै। เคตिเคถ्เคต เคฎें เคธौเคฐ เคฎเคฃ्เคกเคฒ เค•े เค—्เคฐเคนों เคต เคจเค•्เคทเคค्เคฐों เค•ी เคšाเคฒ เคต เคจिเคฐเคจ्เคคเคฐ เคฌเคฆเคฒเคคी เค‰เคจเค•ी เคธ्เคฅिเคคि เคชเคฐ เคนी เคนเคฎाเคฐे เคฆिเคจ, เคฎเคนीเคจे, เคธाเคฒ เค”เคฐ เค‰เคจเค•े เคธूเค•्เคท्เคฎเคคเคฎ เคญाเค— เค†เคงाเคฐिเคค เคนोเคคे เคนैं।
เค‡เคธी เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เค†เคงाเคฐ เค•े เค•ाเคฐเคฃ เคนी เคชाเคถ्เคšाเคค्เคฏ เคฆेเคถों เค•े เค…ंเคงाเคจुเค•เคฐเคฃ เค•े เคฌाเคตเคœूเคฆ, เคšाเคนे เคฌเคš्เคšे เค•े เค—เคฐ्เคญाเคงाเคจ เค•ी เคฌाเคค เคนो, เคœเคจ्เคฎ เค•ी เคฌाเคค เคนो, เคจाเคฎเค•เคฐเคฃ เค•ी เคฌाเคค เคนो, เค—ृเคน เคช्เคฐเคตेเคถ เคฏा เคต्เคฏाเคชाเคฐ เคช्เคฐाเคฐเคฎ्เคญ เค•เคฐเคจे เค•ी เคฌाเคค เคนो, เคธเคญी เคฎें เคนเคฎ เคเค• เค•ुเคถเคฒ เคชंเคกिเคค เค•े เคชाเคธ เคœाเค•เคฐ เคถुเคญ เคฒเค—्เคจ เคต เคฎुเคนूเคฐ्เคค เคชूเค›เคคे เคนैं। เค”เคฐ เคคो เค”เคฐ, เคฆेเคถ เค•े เคฌเคกे เคธे เคฌเคกे़ เคฐाเคœเคจेเคคा เคญी เคธเคค्เคคाเคธीเคจ เคนोเคจे เค•े เคฒिเค เคธเคฌเคธे เคชเคนเคฒे เคเค• เค…เคš्เค›े เคฎुเคนूเคฐ्เคค เค•ा เค‡ंเคคเคœाเคฐ เค•เคฐเคคे เคนैं เคœो เค•ि เคตिเคถुเคฆ्เคง เคฐूเคช เคธे เคตिเค•्เคฐเคฎी เคธंเคตเคค् เค•े เคชंเคšांเค— เคชเคฐ เค†เคงाเคฐिเคค เคนोเคคा เคนै। เคญाเคฐเคคीเคฏ เคฎाเคจ्เคฏเคคाเคจुเคธाเคฐ เค•ोเคˆ เคญी เค•ाเคฎ เคฏเคฆि เคถुเคญ เคฎुเคนूเคฐ्เคค เคฎें เคช्เคฐाเคฐเคฎ्เคญ เค•िเคฏा เคœाเคฏे เคคो เค‰เคธเค•ी เคธเคซเคฒเคคा เคฎें เคšाเคฐ เคšांเคฆ เคฒเค— เคœाเคคे เคนैं। เคตैเคธे เคญी เคญाเคฐเคคीเคฏ เคธंเคธ्เค•ृเคคि เคถ्เคฐेเคท्เค เคคा เค•ी เค‰เคชाเคธเค• เคนै। เคœो เคช्เคฐเคธंเค— เคธเคฎाเคœ เคฎें เคนเคฐ्เคท เคต เค‰เคฒ्เคฒाเคธ เคœเค—ाเคคे เคนुเค เคเค• เคธเคนी เคฆिเคถा เคช्เคฐเคฆाเคจ เค•เคฐเคคे เคนैं เค‰เคจ เคธเคญी เค•ो เคนเคฎ เค‰เคค्เคธเคต เค•े เคฐूเคช เคฎें เคฎเคจाเคคे เคนैं। เคฐाเคท्เคŸ्เคฐ เค•े เคธ्เคตाเคญिเคฎाเคจ เคต เคฆेเคถ เคช्เคฐेเคฎ เค•ो เคœเค—ाเคจे เคตाเคฒे เค…เคจेเค• เคช्เคฐเคธंเค— เคšैเคค्เคฐ เคฎाเคธ เค•े เคถुเค•्เคฒ เคชเค•्เคท เค•ी เคช्เคฐเคคिเคชเคฆा เคธे เคœुเคกे़ เคนुเค เคนैं। เคฏเคน เคตเคน เคฆिเคจ เคนै เคœिเคธ เคฆिเคจ เคธे เคญाเคฐเคคीเคฏ เคจเคต เคตเคฐ्เคท เคช्เคฐाเคฐเคฎ्เคญ เคนोเคคा เคนै। เค†เคˆเคฏे, เค‡เคธ เคฆिเคจ เค•ी เคฎเคนाเคจเคคा เค•े เคช्เคฐเคธंเค—ों เค•ो เคฆेเค–เคคे เคนैं -
เคเคคिเคนाเคธिเค• เคฎเคนเคค्เคต
1       เคฏเคน เคฆिเคจ เคธृเคท्เคŸि เคฐเคšเคจा เค•ा เคชเคนเคฒा เคฆिเคจ เคนै। เค‡เคธ เคฆिเคจ เคธे เคเค• เค…เคฐเคฌ 97 เค•เคฐोเคก़ 39 เคฒाเค– 49 เคนเคœाเคฐ 109 เคตเคฐ्เคท เคชूเคฐ्เคต เค‡เคธी เคฆिเคจ เค•े เคธूเคฐ्เคฏोเคฆเคฏ เคธे เคฌ्เคฐเคน्เคฎा เคœी เคจे เคœเค—เคค เค•ी เคฐเคšเคจा เคช्เคฐाเคฐंเคญ เค•ी।
2       เคตिเค•्เคฐเคฎी เคธंเคตเคค เค•ा เคชเคนเคฒा เคฆिเคจ: เค‰เคธी เคฐाเคœा เค•े เคจाเคฎ เคชเคฐ เคธंเคตเคค् เคช्เคฐाเคฐंเคญ เคนोเคคा เคฅा เคœिเคธเค•े เคฐाเคœ्เคฏ เคฎें เคจ เค•ोเคˆ เคšोเคฐ เคนो, เคจ เค…เคชเคฐाเคงी เคนो, เค”เคฐ เคจ เคนी เค•ोเคˆ เคญिเค–ाเคฐी เคนो। เคธाเคฅ เคนी เคฐाเคœा เคšเค•्เคฐเคตเคฐ्เคคी เคธเคฎ्เคฐाเคŸ เคญी เคนो। เคธเคฎ्เคฐाเคŸ เคตिเค•्เคฐเคฎाเคฆिเคค्เคฏ เคจे 2067 เคตเคฐ्เคท เคชเคนเคฒे เค‡เคธी เคฆिเคจ เคฐाเคœ्เคฏ เคธ्เคฅाเคชिเคค เค•िเคฏा เคฅा।
3       เคช्เคฐเคญु เคถ्เคฐी เคฐाเคฎ เค•ा เคฐाเคœ्เคฏाเคญिเคทेเค• เคฆिเคตเคธ : เคช्เคฐเคญु เคฐाเคฎ เคจे เคญी เค‡เคธी เคฆिเคจ เค•ो เคฒंเค•ा เคตिเคœเคฏ เค•े เคฌाเคฆ เค…เคฏोเคง्เคฏा เคฎें เคฐाเคœ्เคฏाเคญिเคทेเค• เค•े เคฒिเคฏे เคšुเคจा।
4       เคจเคตเคฐाเคค्เคฐ เคธ्เคฅाเคชเคจा : เคถเค•्เคคि เค”เคฐ เคญเค•्เคคि เค•े เคจौ เคฆिเคจ เค…เคฐ्เคฅाเคค्, เคจเคตเคฐाเคค्เคฐ เคธ्เคฅाเคชเคจा เค•ा เคชเคนเคฒा เคฆिเคจ เคฏเคนी เคนै। เคช्เคฐเคญु เคฐाเคฎ เค•े เคœเคจ्เคฎเคฆिเคจ เคฐाเคฎเคจเคตเคฎी เคธे เคชूเคฐ्เคต เคจौ เคฆिเคจ เค‰เคค्เคธเคต เคฎเคจाเคจे เค•ा เคช्เคฐเคฅเคฎ เคฆिเคจ।
5       เค—ुเคฐू เค…ंเค—เคฆเคฆेเคต เคช्เคฐเค—เคŸोเคค्เคธเคต : เคธिเค– เคชเคฐंเคชเคฐा เค•े เคฆ्เคตिเคคीเคฏ เค—ुเคฐू เค•ा เคœเคจ्เคฎ เคฆिเคตเคธ।
6       เค†เคฐ्เคฏ เคธเคฎाเคœ เคธ्เคฅाเคชเคจा เคฆिเคตเคธ : เคธเคฎाเคœ เค•ो เคถ्เคฐेเคท्เค  (เค†เคฐ्เคฏ) เคฎाเคฐ्เค— เคชเคฐ เคฒे เคœाเคจे เคนेเคคु เคธ्เคตाเคฎी เคฆเคฏाเคจंเคฆ เคธเคฐเคธ्เคตเคคी เคจे เค‡เคธी เคฆिเคจ เค•ो เค†เคฐ्เคฏ เคธเคฎाเคœ เคธ्เคฅाเคชเคจा เคฆिเคตเคธ เค•े เคฐूเคช เคฎें เคšुเคจा।
7       เคธंเคค เคूเคฒेเคฒाเคฒ เคœเคจ्เคฎ เคฆिเคตเคธ : เคธिंเคง เคช्เคฐाเคจ्เคค เค•े เคช्เคฐเคธिเคฆ्เคง เคธเคฎाเคœ เคฐเค•्เคทเค• เคตเคฐूเคฃाเคตเคคाเคฐ เคธंเคค เคूเคฒेเคฒाเคฒ เค‡เคธी เคฆिเคจ เคช्เคฐเค—เคŸ เคนुเค।
8       เคถाเคฒिเคตाเคนเคจ เคธंเคตเคค्เคธเคฐ เค•ा เคช्เคฐाเคฐंเคญ เคฆिเคตเคธ : เคตिเค•्เคฐเคฎाเคฆिเคค्เคฏ เค•ी เคญांเคคि เคถाเคฒिเคจเคตाเคนเคจ เคจे เคนूเคฃों เค•ो เคชเคฐाเคธ्เคค เค•เคฐ เคฆเค•्เคทिเคฃ เคญाเคฐเคค เคฎें เคถ्เคฐेเคท्เค เคคเคฎ เคฐाเคœ्เคฏ เคธ्เคฅाเคชिเคค เค•เคฐเคจे เคนेเคคु เคฏเคนी เคฆिเคจ เคšुเคจा।
9       เคฏुเค—ाเคฌ्เคฆ เคธंเคตเคค्เคธเคฐ เค•ा เคช्เคฐเคฅเคฎ เคฆिเคจ : 5112 เคตเคฐ्เคท เคชूเคฐ्เคต เคฏुเคงिเคท्เค िเคฐ เค•ा เคฐाเคœ्เคฏเคญिเคทेเค• เคญी เค‡เคธी เคฆिเคจ เคนुเค†।
10    เคกा0 เค•ेเคถเคต เคฐाเคต เคฌเคฒीเคฐाเคฎ เคนैเคกเค—ेเคฌाเคฐ เคœเคจ्เคฎ เคฆिเคตเคธ : เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ เคธ्เคตเคฏं เคธेเคตเค• เคธंเค˜ เค•े เคธंเคธ्เคฅाเคชเค• เคฅे।

เคช्เคฐाเค•ृเคคिเค• เคฎเคนเคค्เคต
1     เคตเคธंเคค เค‹เคคु เค•ा เค†เคฐंเคญ เคตเคฐ्เคท เคช्เคฐเคคिเคชเคฆा เคธे เคนी เคนोเคคा เคนै เคœो เค‰เคฒ्เคฒाเคธ, เค‰เคฎंเค—, เค–ुเคถी เคคเคฅा เคšाเคฐों เคคเคฐเคซ เคชुเคท्เคชों เค•ी เคธुเค—ंเคงि เคธे เคญเคฐी เคนोเคคी เคนै।
2     เคซเคธเคฒ เคชเค•เคจे เค•ा เคช्เคฐाเคฐंเคญ เคฏाเคจि เค•िเคธाเคจ เค•ी เคฎेเคนเคจเคค เค•ा เคซเคฒ เคฎिเคฒเคจे เค•ा เคญी เคฏเคนी เคธเคฎเคฏ เคนोเคคा เคนै।
3     เคจเค•्เคทเคค्เคฐ เคถुเคญ เคธ्เคฅिเคคि เคฎें เคนोเคคे เคนैं เค…เคฐ्เคฅाเคค् เค•िเคธी เคญी เค•ाเคฐ्เคฏ เค•ो เคช्เคฐाเคฐंเคญ เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเคฏे เคฏเคน เคถुเคญ เคฎुเคนूเคฐ्เคค เคนोเคคा เคนै।
เค•्เคฏा เคเค• เคœเคจเคตเคฐी เค•े เคธाเคฅ เคเคธा เคเค• เคญी เคช्เคฐเคธंเค— เคœुเคก़ा เคนै เคœिเคธเคธे เคฐाเคท्เคŸ्เคฐ เคช्เคฐेเคฎ เคœाเค— เคธเค•े, เคธ्เคตाเคญिเคฎाเคจ เคœाเค— เคธเค•े เคฏा เคถ्เคฐेเคท्เค  เคนोเคจे เค•ा เคญाเคต เคœाเค— เคธเค•े। เค†เค‡เคฏे! เคตिเคฆेเคถी เค•ो เคซैंเค• เคธ्เคตเคฆेเคถी เค…เคชเคจाเคं เค”เคฐ เค—เคฐ्เคต เค•े เคธाเคฅ เคญाเคฐเคคीเคฏ เคจเคต เคตเคฐ्เคท เคฏाเคจि เคตिเค•्เคฐเคฎी เคธंเคตเคค् เค•ो เคนी เคฎเคจाเคฏें เคคเคฅा เค‡เคธเค•ा เค…เคงिเค• เคธे เค…เคงिเค• เคช्เคฐเคšाเคฐ เค•เคฐें।